Οι σχέσεις ΗΠΑ - Ελλάδας κατά τον Ψυχρό Πόλεμο: το κυπριακό ζήτημα.

Abstract

Το κυπριακό ζήτημα έχει υπάρξει σημείο αναφοράς για την ελληνική εξωτερική πολιτική κατά τη διάρκεια του 20ου αιώνα. Ο ¨Γόρδιος Δεσμός¨ όπως έχει χαρακτηρισθεί από πολλούς ερευνητές και ακαδημαϊκούς των Διεθνών Σχέσεων, διαμόρφωσε εκτενώς την σχέση μεταξύ της μεταπολεμικής Ελλάδας και του Δυτικού Κόσμου και ιδιαίτερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Προκειμένου να κατανοηθούν τα βαθύτερα αίτια του ζητήματος πρέπει πρώτα να ερευνήσουμε σε βάθος τις σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας, ως μέλος της Συμμαχίας του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, ως κεφαλή του Συνασπισμού και ως εκ τούτου του κύριου υπεύθυνου λήψης αποφάσεων του Δυτικού Κόσμου έναντι του Σοβιετικού Μπλοκ. Δεν τίθεται αμφιβολία πως η πολιτική των ΗΠΑ σχετικά με το κυπριακό ζήτημα διαμορφώθηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε τα συμφέροντα του ΝΑΤΟ στην νοτιοανατολική πτέρυγα της Συμμαχίας να προστατευθούν και να εξασφαλισθούν. Από την ¨πολιτική της ανάσχεσης¨ μέχρι και την κρίση του 1974 και την τουρκική εισβολή στο νησί, οι Ηνωμένες Πολιτείες επέδειξαν ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην επίλυση του ζητήματος με βάση την σταθεροποίηση των ανατολικών ¨συνόρων¨ του ΝΑΤΟ σε μία περιοχή υπερφορτωμένη με κρίσεις και αμοιβαίο ανταγωνισμό μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Υπό το πλαίσιο αυτό, εγείρεται το ερώτημα σχετικά με το πως έδρασε η Ουάσιγκτον προκειμένου να λύσει το ζήτημα ή απλά για να επιτευχθεί μια λύση που θα εκμηδένιζε τις διαχρονικές εντάσεις των ελληνοτουρκικών σχέσεων στο νησί που απειλούσαν την αποτελεσματικότητα του ΝΑΤΟ και επομένως τα δυτικά συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο. Η παρούσα εργασία θα επιχειρήσει να εντοπίσει και να εξηγήσει την αμερικανική οπτική κατά τη διάρκεια των χρονικών του κυπριακού ζητήματος και να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα, αναφορικά με τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις κατά τον Ψυχρό Πόλεμο.