Ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ: προϋποθέσεις επιτυχίας και παράγοντες αποτυχίας της διατήρησης της ειρήνης στις χώρες της Αφρικής

Abstract

Αντικείμενο της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη των παραγόντων αποτυχίας των ειρηνευτικών αποστολών στην Αφρική και η αναζήτηση των προϋποθέσεων εκείνων που θα βελτιώσουν την προσπάθεια διατήρησης της ειρήνης στα πλαίσια της αποκατάστασης της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας. Είναι χαρακτηριστικό πως παρόλο που ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει πραγματοποιήσει πολυάριθμες ειρηνευτικές αποστολές στην περιοχή, η αδυναμία οικοδόμησης μιας βιώσιμης ειρήνης και δημοκρατίας οδηγεί σε διαρκή επανέναρξη των εχθροπραξιών, θέτοντας σε κίνδυνο τόσο την παγκόσμια ασφάλεια όσο και την αξιοπιστία του ίδιου του οργανισμού. Άλλωστε ένας από τους θεμελιώδεις σκοπούς του ΟΗΕ είναι η διαφύλαξη της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, καθώς και η αποκατάσταση τους όταν αυτό κριθεί αναγκαίο. Το Συμβούλιο Ασφαλείας αναλαμβάνει δράσεις με στόχο την επίλυση τόσο διακρατικών όσο και ενδοκρατικών συγκρούσεων και την πρόληψη δημιουργίας συνθηκών επανέναρξης τους. Η διατήρηση της ειρήνης σε μια περιοχή που μόλις έχει απαλλαγεί από αυτές δεν είναι πάντα εύκολη, ιδιαίτερα όταν τα αντίπαλα μέρη της σύγκρουσης αναγκάζονται να μοιραστούν το ίδιο έδαφος κάτι που συμβαίνει στις περιπτώσεις των εμφύλιων πολέμων. Οι ειρηνευτικές αποστολές των ΗΕ (peacekeeping missions) αναλαμβάνουν να καλλιεργήσουν τις προϋποθέσεις μιας βιώσιμης ειρήνης εξασφαλίζοντας την εφαρμογή των συμφωνιών με τις οποίες έχουν τερματιστεί οι συγκρούσεις και περιορίζοντας τις εντάσεις που δημιουργούνται. Ωστόσο αυτό δεν είναι πάντα εφικτό καθώς αρκετές φορές οι ειρηνευτικές συμφωνίες δεν δίνουν λύση στα δομικά προβλήματα των κοινωνιών με αποτέλεσμα τη δημιουργία διαρκών εντάσεων που αρκετά συχνά επαναφέρουν τη σύγκρουση.