Διαχείριση ενδοσχολικών συγκρούσεων: εμπειρική έρευνα με focus groups εκπαιδευτικών δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης

Abstract

Οι σχολικές συγκρούσεις είναι ένα φαινόμενο που συναντάται καθημερινά στη σχολική κοινότητα και επιδρά καθοριστικά στην διαμόρφωση του σχολικού κλίματος ανάλογα με τον τρόπο που διαχειρίζονται. Στην ελληνική σχολική πραγματικότητα η αντιμετώπιση των συγκρούσεων δεν έχει αντιμετωπιστεί συνολικά. Το θέμα δεν είναι να αποφύγουμε τις συγκρούσεις ή να τις επιλύσουμε με διοικητικά εργαλεία, αλλά να τις χειριστούμε παραγωγικά. Οι στρατηγικές διαχείρισης συγκρούσεων είναι σημαντικές για τη διατήρηση των ανθρώπινων σχέσεων, του θετικού περιβάλλοντος και του σχολικού κλίματος. Για την αποτελεσματική διαχείριση των συγκρούσεων, οι εκπαιδευτικοί χρειάζονται γνώσεις και κατανόηση της φύσης των συγκρούσεων, ειδικές δεξιότητες και μεθόδους επίλυσης συγκρούσεων στην πράξη, καθώς και ετοιμότητα για διαχείριση συγκρούσεων. Η εφαρμογή παρεμβατικών προγραμμάτων που βασίζονται στην ανάπτυξη κοινωνικοσυναισθηματικών δεξιοτήτων, η ενδοσχολική επιμόρφωση που θα απαντά στις ανάγκες της σχολικής τους μονάδας δημιουργούν ένα πλαίσιο ανοιχτού διαλόγου και συνεργασίας, επιδρώντας μετασχηματιστικά στο σχολικό συγκείμενο. Η παρούσα εργασία στοχεύει στην ανάδειξη των μεθόδων διαχείρισης των συγκρούσεων μέσα στο σχολικό περιβάλλον. Η καθιέρωση ενός αποτελεσματικού συστήματος επικοινωνίας ανάμεσα στα μέλη της σχολικής μονάδας μπορεί να αποτελέσει εργαλείο προόδου για τον οργανισμό και επαγγελματικής ανάπτυξης των εκπαιδευτικών. Η σχολική διαμεσολάβηση προκύπτει ως ανάγκη παρεμβατικής διαχείρισης της συγκρουσιακής κατάστασης, για τη βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας του οργανισμού. Η εργασία αυτή εκπονήθηκε στα πλαίσια του μεταπτυχιακού προγράμματος σπουδών « Ευρωπαϊκές πολιτικές νεολαίας, επιχειρηματικότητας, εκπαίδευσης και πολιτισμού » του τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Πρόκειται για μια εμπειρική έρευνα σε σχολεία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, που διερευνά αντιλήψεις και πεποιθήσεις εκπαιδευτικών σχετικά με τις ενδοσχολικές συγκρούσεις. Συγκεκριμένα επιλέχθηκε ως ερευνητική μέθοδος η ομάδα εστίασης (Focus Group). Δημιουργήθηκαν δύο ομάδες εστίασης. Συγκεκριμένα: i) Η πρώτη ομάδα εστίασης απαρτίστηκε από καθηγητές Ειδικής Αγωγής έξι διαφορετικών σχολικών μονάδων της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Θεσσαλονίκης, ii) Η δεύτερη ομάδα εστίασης απαρτίστηκε από εκπαιδευτικούς ενός σχολείου της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.