Πολιτικές δυναστείες: η περίπτωση της Ελλάαδας

Abstract

Οι δημοκρατικοί θεσμοί έχουν διαγράψει μια πορεία ενός και πλέον αιώνα στον δυτικό κόσμο. Τον 21ο αιώνα το διακύβευμα δεν είναι ο εκδημοκρατισμός του τρόπου άσκησης και οργάνωσης της εξουσίας αλλά ούτε η διεκδίκηση πολιτικών δικαιωμάτων για το σύνολο του ενήλικου πληθυσμού διότι αυτά έχουν πλέον κατοχυρωθεί συνταγματικά. Ωστόσο, το κρίσιμο σήμερα είναι η ποιότητα των δικαιωμάτων και γενικότερα η ποιότητα της θεμελιωμένης σύγχρονης αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας. Το ζήτημα των πολιτικών δυναστειών κλονίζει την οργανωτική βάση του δημοκρατικού πολιτεύματος που είναι η δημοκρατική αρχή η οποία προϋποθέτει για την ύπαρξη και την ουσιαστική της λειτουργία την ελευθερία και την ισότητα. Η ύπαρξη πολιτικών δυναστειών υποδηλώνει την ανισότητα τόσο στην κατανομή της πολιτικής εξουσίας όσο και στην πρόσβαση σε αυτήν. Τα χαρακτηριστικά αυτά είναι προνεωτερικά υπολείμματα τα οποία συνδέονται με την κληρονομικότητα της εξουσίας δηλαδή την μετάγγιση της εξουσιαστικής δύναμης από γενιά σε γενιά επισημαίνοντας τις ατέλειες των μετανεωτερικών αντιπροσωπευτικών δημοκρατικών θεσμών. Στην Βιβλιογραφία ,λοιπόν, εντοπίζεται πλήθος μελετών που εξετάζουν την ύπαρξη πολιτικών δυναστειών σε διάφορες χώρες του κόσμου για διαφορετικά χρονικά διαστήματα. Η εν λόγω εργασία θα εξετάσει σε πρώτο επίπεδο την ύπαρξη πολιτικών δυναστειών για τα μέλη του ελληνικού Κοινοβουλίου χρησιμοποιώντας δεδομένα από τις δυο πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις (Ιανουάριος 2015 και Ιούλιος 2019) και σε δεύτερο επίπεδο εάν εντοπίζεται η ύπαρξη πολιτικών δυναστειών τόσο στους Πρωθυπουργούς της χώρας όσο και στους Αρχηγούς των κοινοβουλευτικά εκπροσωπούμενων πολιτικών κομμάτων κατά την διάρκεια της Μεταπολίτευσης (1975-2019).Σκοπός της εργασίας είναι η ανάδειξη του ζητήματος των πολιτικών δυναστειών αλλά και η μελέτη των ποιοτικών χαρακτηριστικών των μελών του Ελληνικού Κοινοβουλίου (γυναικεία συμμετοχή , επίπεδο εκπαίδευσης των μελών , επάγγελμα) ώστε να εντοπιστούν τα τρωτά σημεία στην λειτουργία των κοινοβουλευτικών θεσμών σήμερα.