Συναισθηματικά χαρακτηριστικά μαθητών με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας κι η σημασία τους για τη διδασκαλία και την εκπαιδευτική συμπερίληψη

Abstract

Η παρούσα έρευνα εξετάζει μέσα από ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, τα συναισθηματικά χαρακτηριστικά των μαθητών με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες που φοιτούν στο γενικό σχολείο και τη σημασία που έχουν αυτά για τη διδασκαλία. Ειδικότερα, ερευνώνται τα συναισθήματα που βιώνουν οι μαθητές προεφηβικής και εφηβικής ηλικίας ως απόρροια των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν. Δυσκολίες οι οποίες συχνά έχουν επιπτώσεις όχι μόνο στην σχολική τους επίδοση, στις κοινωνικές σχέσεις με τους συμμαθητές τους, αλλά και στη συναισθηματική τους ανάπτυξη. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν δυσκολίες στις κοινωνικές επαφές των μαθητών με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες, περιορισμένη κοινωνική αλληλεπίδραση με τους μαθητές τυπικής ανάπτυξης και μειωμένες κοινωνικές δεξιότητες. Απόρροια αυτών είναι η απόρριψή τους κι η δυσκολία συμπερίληψης στην ομάδα, η απομόνωση, η κοινωνική περιθωριοποίηση, η εσωστρέφεια κι η ντροπαλότητα. Δυσκολίες που προκαλούν φθορά στην ψυχική αλλά και σωματική υγεία των μαθητών (Nathan, 2006). Απέναντι σε όλα αυτά τίθεται η εκπαιδευτική συμπερίληψη εντός του σχολικού πλαισίου, που καλείται να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες αυτές, παρέχοντας υποστήριξη και κίνητρα σε όλους τους μαθητές χωρίς εξαιρέσεις. Σημαντικός είναι κι ο ρόλος των εκπαιδευτικών στο πλαίσιο της συμπερίληψης, που μπορεί να επηρεάσουν συμπεριφορές εάν γνωρίζουν τη συναισθηματική κατάσταση αυτών των παιδιών και λάβουν εγκαίρως τα κατάλληλα μέτρα. Κατά συνέπεια, η γνώση των εκπαιδευτικών αυτών των χαρακτηριστικών και η χρήση συγκεκριμένων στρατηγικών πάντα στο πλαίσιο της συμπερίληψης θα παίξει σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση αυτών των συμπεριφορών. Για να μπορέσει όμως ο εκπαιδευτικός να παρέμβει, θα πρέπει να γνωρίζει τη φύση αυτών των προβλημάτων, ώστε να οργανώσει καλύτερα τη διδασκαλία του, λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες του εκάστοτε μαθητή και με τις κατάλληλες στρατηγικές να συμβάλει στην ομαλότερη προσαρμογή των μαθητών τόσο εντός σχολείου, όσο και στην κοινωνία γενικότερα. Βασικό ρόλο βέβαια διαδραματίζει η συνεργασία όλων των εμπλεκομένων.