Η ψηφιακή μουσειακή λειτουργία και εκπαίδευση στα χρόνια της πανδημίας

Abstract

Σκοπός της παρούσας μεταπτυχιακής εργασίας είναι να αναδείξει μέσω της έρευνας τις συνταρακτικές αλλαγές που συντελούνται στη λειτουργία των μουσείων με την επιβολή των υποχρεωτικών λοκντάουν ύστερα από την έλευση της πανδημίας και συνάμα να διερευνήσει τον τρόπο που αυτά αντιλαμβάνονται τον νέο εκπαιδευτικό τους ρόλο και τη σχέση τους με το κοινό στην μετά-covid εποχή. Η παρούσα έρευνα κινήθηκε κυρίως σε τρεις άξονες με τα ακόλουθα κύρια ερευνητικά ερωτήματα, τα οποία απαντήθηκαν με τη μορφή ερωτηματολογίου 25 ερωτήσεων την περίοδο ανάμεσα στον Ιούνιο του 2021 έως Αύγουστο του ίδιου έτους: 1. Πόσο έτοιμα υπήρξαν τα μουσεία να υποδεχτούν την τεχνολογία ως το μόνο μέσο επικοινωνίας με το κοινό; 2. Ποιος είναι ο βαθμός συμμετοχής του κοινού στα ψηφιακά προγράμματα και στις ψηφιακές υπηρεσίες συγκριτικά με τη δια ζώσης λειτουργία των μουσείων; 3. Ποιοι είναι οι κύριοι κίνδυνοι που διατρέχουν τα μουσεία σε σχέση με την προσφορά εκπαίδευσης με απομακρυσμένο τρόπο και πως φαίνεται να διαγράφεται το μέλλον των μουσείων; Ως καταλληλότερη μέθοδος έρευνας επιλέχθηκε η ποσοτική έρευνα, ενώ ακολούθησε περιγραφική στατιστική ανάλυση όλων των απαντήσεων με το πρόγραμμα SPSS 21 και επαγωγική στατιστική ανάλυση για συσχέτιση μεταξύ τους με το σύγχρονο επιστημονικό πρόγραμμα SPSS χ2 - test ανεξαρτησίας (Chi-Square Tests). Διαπιστώθηκε μέσω της έρευνας πως παρά τις ραγδαίες εξελίξεις, τα μουσεία στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων ανασκουμπώνοντας τα μανίκια τους και επιστρατεύοντας όλα τα ψηφιακά εργαλεία που είχαν στη διάθεση τους ώστε να κρατήσουν ζωντανή τη σχέση τους με το κοινό. Στην καθημερινή αυτή μάχη που έδωσαν κι ακόμα δίνουν, δεν υπήρξαν πάντα νίκες αλλά και σημαντικές απώλειες που μένει να αποτιμηθούν μετά το πέρας της τρικυμίας. Το μόνο σίγουρο και αδιαπραγμάτευτο συμπέρασμα της έρευνας αυτής είναι η δίψα του κοινού για την τέχνη, ακόμα και με απομακρυσμένο τρόπο και η ανάγκη επαναπροσδιορισμού του ρόλου του μουσείου στην κοινωνία, με σύμμαχο την τεχνολογία και κύριο μέλημα της να μη μετατραπούν τα εκθέματα σε μια απρόσωπη καταγραφή αναρίθμητων likes σε μια ιστοσελίδα χρηστών, που ούτε νιώθουν ούτε βιώνουν την διεπαφή με το έκθεμα σε αληθινό χώρο και χρόνο.