Σχεδιασμός και υλοποίηση ενός μουσικού εκπαιδευτικού προγράμματος βασισμένο στο πρόγραμμα PLAI (Promoting Learning through Active Interaction) για την ενίσχυση της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης μητέρας και παιδιού με βαριές ή / και πολλαπλές αναπηρίες: μια μελέτη περίπτωσης

Abstract

Τα άτομα με βαριές ή / και πολλαπλές αναπηρίες παρουσιάζουν ελλείμματα στις επικοινωνιακές τους δεξιότητες, γεγονός που επηρεάζει τις σχέσεις που αναπτύσσουν με τους άλλους. Η μουσική δίνει την ευκαιρία για έκφραση και επικοινωνία σε μη λεκτικό επίπεδο και βοηθά στην επίτευξη πληθώρας μουσικών και μη μουσικών στόχων. Το πρόγραμμα PLAI εφαρμόζεται στο πλαίσιο της καθημερινότητας των ατόμων αυτών και μέσω της παροχής νύξεων επιδιώκεται η ενεργή αλληλεπίδραση με τους φροντιστές τους. Η παρούσα διπλωματική εργασία αποτελεί μια μελέτη περίπτωσης και πραγματεύεται τον σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός προγράμματος βασισμένου στις αρχές του προγράμματος PLAI, χρησιμοποιώντας ως μέσο τη μουσική, για την ενίσχυση της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης ενός παιδιού με βαριές ή / και πολλαπλές αναπηρίες και της μητέρας του. Το πρόγραμμα εφαρμόστηκε σε δύο δραστηριότητες του ελεύθερου χρόνου και για τη συλλογή των δεδομένων χρησιμοποιήθηκαν οι φόρμες καταγραφής του προγράμματος, οι συνεντεύξεις με τη μητέρα και η βιντεοσκόπηση. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπήρξαν θετικές διαφοροποιήσεις, μετά την εφαρμογή του προγράμματος, ως προς τα συναισθήματα, τη συμπεριφορά, τις προτιμήσεις του παιδιού και τις νύξεις που χρησιμοποιεί η μητέρα. Χαρακτηριστικό είναι ότι το παιδί φαίνεται πιο ενεργό και ευδιάθετο στην αλληλεπίδραση με τη μητέρα του, ενώ άρχισε να κουνά ελαφρώς τα χέρια του για να ακουμπήσει κάποιο αντικείμενο. Η εφαρμογή του προγράμματος προκάλεσε την ικανοποίηση της μητέρας, η οποία αναγνώρισε την κοινωνική σημασία των αποτελεσμάτων του στο παιδί της. Η στοχευμένη παροχή νύξεων σε δραστηριότητες της καθημερινής ζωής, η ενεργή εμπλοκή των φροντιστών των παιδιών σε αυτή τη διαδικασία και η χρήση των μουσικών στοιχείων στον σχεδιασμό προγραμμάτων για παιδιά με βαριές ή / και πολλαπλές αναπηρίες, φέρουν θετικά αποτελέσματα στην ενίσχυση της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασής τους με τους φροντιστές τους.