Η συνολική επίδραση του σχολικού οργανισμού στην επίδοση του μαθητικού πληθυσμού

Abstract

Το ζήτημα της σχολικής επίδοσης είναι κομβικό όσον αφορά το σχεδιασμό των πολιτικών που περιστρέφονται γύρω από τις σχεδιαζόμενες και εφαρμοζόμενες εκπαιδευτικές πολιτικές. Η σχολική επίδοση αποτελεί αντανάκλαση της σχολικής αποτελεσματικότητας, της αποτελεσματικής διοίκησης των σχολικών μονάδων, των υποδομών των εκπαιδευτικών μονάδων, του σχολικού κλίματος και εξωγενών κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη των παραγόντων που επηρεάζουν γενικά τη σχολική επίδοση, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στα ενδοσχολικά και εξωσχολικά χαρακτηριστικά, με αναφορές στις βασικές δομικές λειτουργίες της εκπαιδευτικής διοίκησης και στην έννοια της σχολικής αποτελεσματικότητας. Η εργασία αποτελείται από δύο μέρη, το θεωρητικό και το εμπειρικό. Στο πρώτο μέρος αναπτύσσονται οι έννοιες της σχολικής αποτελεσματικότητας ως βασικό στοιχείο προσδιορισμού της σχολικής επίδοσης, καθώς επίσης επιχειρείται σύνδεση της επικρατούσας αντίληψης για τη διοίκηση των σχολικών οργανισμών και της σχολικής αποτελεσματικότητας και ως εκ τούτου της σχολικής επίδοσης. Στο εμπειρικό μέρος της εργασίας περιλαμβάνεται ποσοτική ανάλυση με τη χρήση ερωτηματολογίου κλειστού τύπου και δείγμα 62 εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας βαθμίδας εκπαίδευσης. Από τα αποτελέσματα προκύπτει ότι οι σημαντικότεροι παράγοντες που επιδρούν στο επίπεδο των σχολικών επιδόσεων είναι το σχολικό κλίμα, η ακαδημαϊκή επάρκεια και η κουλτούρα των εκπαιδευτικών, κοινωνικά και οικογενειακά χαρακτηριστικά των μαθητών, αλλά και το επίπεδο της προσπάθειας που καταβάλουν οι ίδιοι οι μαθητές, όπως άλλωστε έχει αποδείξει και η υπάρχουσα έως σήμερα βιβλιογραφία. Παράλληλα, κρίθηκε ότι οι παραπάνω παράγοντες επιδρούν με τρόπο συγκεντρωτικό στον προσδιορισμό της σχολικής επίδοσης βάσει των αποτελεσμάτων των αντίστοιχων συσχετίσεων. Τέλος, με εξαίρεση το φύλο, τα δημογραφικά και επαγγελματικά χαρακτηριστικά των εκπαιδευτικών δεν επηρεάζουν τις στάσεις και αντιλήψεις τους σχετικά με το ρόλο του σχολικού οργανισμού ως σύστημα στην επίδοση του μαθητικού πληθυσμού, γεγονός που έρχεται σε σύνδεση με τα έως σήμερα ευρήματα τα οποία θεωρούν ότι οι βασικοί παράγοντες προσδιορισμού του επιπέδου σχολικής επιτυχίας είναι κοινωνικοί και οικονομικοί και όχι δημογραφικοί.