Σύγχρονες διακρατικές ασύμμετρες απειλές: η πληροφορία στην υπηρεσία της ασφάλειας

Abstract

Η διπλωματική μου εργασία πραγματεύεται το γενικότερο ζήτημα της Ασφάλειας υπό το ειδικότερο πρίσμα της Πληροφόρησης (Intelligence) και της λειτουργίας των Υπηρεσιών που την παράγουν (Υπηρεσίες Πληροφόρησης ή κοινώς Μυστικές Υπηρεσίες). Πιο συγκεκριμένα, η Ασφάλεια (μεθερμηνευόμενη σε Μη Απειλή) επανακαθορίζεται απέναντι στις δύο σύγχρονες μορφές απειλών: τις Υβριδικές και τις Ασύμμετρες (τρομοκρατία, οργανωμένο έγκλημα, διάδοση όπλων μαζικής καταστροφής, κυβερνοπόλεμος, παράτυπη μετανάστευση και ανταρτοπόλεμος). Κατά την ανάπτυξη της διπλωματικής μου, η Πληροφόρηση (Intelligence) αναδεικνύεται σε κοινό παρονομαστή και θεμελιώδες "εργαλείο" αντιμετώπισης των ασύμμετρων απειλών. Αναλύεται διεξοδικά ο τρόπος επεξεργασίας της κοινής πληροφορίας ώστε αυτή να μετουσιωθεί σε διασταυρωμένη και επιβεβαιωμένη πληροφόρηση (κύκλος πληροφόρησης της CIA). Η τελευταία είναι απαραίτητη προκειμένου οι λήπτες αποφάσεων (πολιτικοί, στρατιωτικοί / αστυνομικοί διοικητές κ.ά) ως τελικοί αποδέκτες της να προκρίνουν την καταλληλότερη από της επιλογές που διακρίνουν. Στη συνέχεια, αναλύονται οι μέθοδοι πληροφόρησης και τα μέσα που χρησιμοποιούνται (πληροφόρηση μέσω ανθρώπινων πόρων, μέσω ανοιχτών πηγών, με οπτικά και τεχνικά μέσα, μέσω σημάτων, ηλεκτρονική πληροφόρηση, οικονομική πληροφόρηση). Κατόπιν, αξιολογείται η συμβολή της Πληροφόρησης απέναντι σε κάθε μορφή ασύμμετρης απειλής όπως αυτές παρατέθηκαν παραπάνω. Γίνεται εκτενής αναφορά στις Υπηρεσίες Ασφαλείας (Interpol, Europol) και Πληροφόρησης (CIA, FBI, MI6) και παρατίθενται οι λογικές λειτουργίας των Μυστικών Υπηρεσιών των οποίων κεντρικός άξονας είναι η κατασκοπεία και αντικατασκοπεία. Στη συνέχεια γίνεται αναφορά στη συνεργασία και τον ανταγωνισμό μεταξύ των Υπηρεσιών Ασφαλείας / Πληροφόρησης ώστε να επισημαίνονται το μεν όφελος από τη συνεργασία τους οι δε παθογένειες από τον ανταγωνισμό μεταξύ τους. Προτείνεται μάλιστα η ίδρυση μιας ενιαίας Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Πληροφόρησης (European Union Intelligence Service – EUIS) ενώ γίνεται διεξοδική αναφορά στο ήδη υπάρχον - αλλά περιορισμένης εμβέλειας και ελάχιστα γνωστό στο ευρύ κοινό - Κέντρο Ανάλυσης Πληροφοριών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Intelligence Center – INTCEN). Τέλος, το πόνημά μου κλείνει με το πλέον απαραίτητο: την προσπάθεια διαγραφής σαφών ορίων λειτουργίας των Υπηρεσιών Ασφαλείας και Πληροφόρησης σε μία Δημοκρατική Χώρα όπου η υπερκομματική και αντικειμενική επίβλεψη κρίνεται απαραίτητη προκειμένου να συνυπάρχουν σε ισορροπία η έννοια της Ασφάλειας με την Ελευθερία του Πολίτη.