Απόψεις και πρακτικές εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής για τη διδασκαλία κοινωνικών δεξιοτήτων σε μαθητές με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες

Abstract

H εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων κατά την παιδική ηλικία έχει θεμελιώδη σημασία για την κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη ενός ατόμου και την μετάβασή του στην ενήλικη ζωή. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία, η πολυδιάστατη φύση των ήπιων εκπαιδευτικών αναγκών (ΗΕΑ) συνυπάρχει σε αρκετές περιπτώσεις με ελλείματα στις κοινωνικές δεξιότητες των παιδιών, οι οποίες με τη σειρά τους έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ακαδημαϊκή επίδοση και την ποιότητα της σχολικής ζωής τους. Στην περίπτωση αυτή, αναδεικνύεται ο πρωταρχικός ρόλος των εκπαιδευτικών στον σχεδιασμό και την εμπλοκή προγραμμάτων κοινωνικής ενίσχυσης στη σχολική τάξη, προκειμένου να υποστηρίξουν αποτελεσματικά τις κοινωνικές δυσκολίες των μαθητών με ΗΕΑ. Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν η διερεύνηση των απόψεων και διδακτικών πρακτικών 120 εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής για τη διδασκαλία κοινωνικών δεξιοτήτων σε μαθητές με ΗΕΑ. Πιο συγκεκριμένα, διερευνήθηκαν εκτιμήσεις που αφορούσαν το αίσθημα ετοιμότητας ως προς τη διδασκαλία κοινωνικών δεξιοτήτων, τη διάσταση του ρόλου τους, καθώς και την αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών πρακτικών που εφαρμόζουν κατά τη διδακτική πράξη. Η συλλογή των δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσα από τη συμπλήρωση αυτοσχέδιου ερωτηματολογίου, ενώ για την κωδικοποίηση και ανάλυσή τους αξιοποιήθηκε το στατιστικό πακέτο SPSS. Από τα αποτελέσματα διαφαίνεται ένα αίσθημα αυτοπεποίθησης των υποκειμένων ως προς την ικανότητά τους για παροχή αποτελεσματικής εκπαίδευσης στον τομέα κοινωνικών δεξιοτήτων, ενώ παράλληλα είναι αδιαμφισβήτητη η αξία που αποδίδεται στην αναγκαιότητα του ρόλου τους. Παρόλα αυτά, ένα πλήθος δυσκολιών και εμποδίων περιορίζει την ενεργή εμπλοκή τέτοιου είδους προγραμμάτων στον διδακτικό προγραμματισμό, ενώ ταυτόχρονα οι εκπαιδευτικές πρακτικές που επιλέγονται δεν συσχετίζονται με τις εκτιμήσεις τους ως προς την αποτελεσματικότητά τους. Καταληκτικά, κρίνεται απαραίτητη η επαγγελματική ενίσχυση και διδασκαλία των εκπαιδευτικών στην εφαρμογή αποτελεσματικών παρεμβάσεων, που θα συντελέσουν στη γενίκευση και διατήρηση της αποκτηθείσας γνώσης στα φυσικά περιβάλλοντα των μαθητών. Επιπρόσθετα, η συνεργασία όλων των μελών της σχολικής κοινότητας, καθώς επίσης η εμπλοκή και συμβουλευτική υποστήριξη σχολικών ψυχολόγων, θα αποτελέσουν αρωγούς σε μια ολιστική προσπάθεια ενίσχυσης των κοινωνικών δυσκολιών που αντιμετωπίζουν οι μαθητές με ΗΕΑ.