Η αυτό-αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) και η σχέση της με τη διαχείριση της τάξης: μία ποσοτική και ποιοτική έρευνα στους εκπαιδευτικούς των νομών Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής

Abstract

Η παρούσα εργασία βασικό σκοπό είχε τη διερεύνηση του επιπέδου αυτό-αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) και των πηγών διαμόρφωσής της. Επιπλέον, μέσα στους σκοπούς της έρευνας ήταν η ανίχνευση των προσεγγίσεων που αξιοποιούν οι εκπαιδευτικοί των ΕΠΑ.Λ, προκειμένου να διαχειρισθούν τη διδασκαλία και τη συμπεριφορά των μαθητών στην τάξη τους. Στη συνέχεια, διερευνήθηκε η πιθανή σχέση της αυτό-αποτελεσματικότητας των εκπαιδευτικών με τις προσεγγίσεις που εφαρμόζουν για τη διαχείριση της τάξης τους, ενώ εξετάστηκε η επίδραση των ατομικών χαρακτηριστικών των εκπαιδευτικών τόσο στην αυτό-αποτελεσματικότητα τους όσο και στις προσεγγίσεις διαχείρισης, που εφαρμόζουν στην τάξη τους. Για τους ερευνητικούς σκοπούς αξιοποιήθηκε η μεικτή μέθοδος με το συνδυασμό ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας και ακολούθησε η μεθοδολογική τριγωνοποίηση των αποτελεσμάτων. Στην ποσοτική έρευνα συμμετείχαν 123 εκπαιδευτικοί των ΕΠΑ.Λ. των νομών Θεσσαλονίκης και Χαλκιδικής, ενώ στο πλαίσιο της ποιοτικής έρευνας διενεργήθηκαν ημιδομημένες συνεντεύξεις σε 7 εκπαιδευτικούς των ΕΠΑ.Λ. Από τα συμπεράσματα της έρευνας διαπιστώθηκε ότι οι εκπαιδευτικοί των ΕΠΑ.Λ. διαθέτουν αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο αυτό-αποτελεσματικότητας και ακολουθούν το παρεμβατικό μοντέλο ως προς τη διαχείριση της συμπεριφοράς και το αλληλεπιδραστικό αναφορικά με τη διαχείριση της διδασκαλίας. Επίσης εντοπίστηκε αρνητική συσχέτιση ανάμεσα την αυτό-αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών των ΕΠΑ.Λ. τους και στις προσεγγίσεις που ακολουθούν στην τάξη τους, δηλαδή ο υψηλός βαθμός αυτό-αποτελεσματικότητας σχετίζεται με μη παρεμβατικές προσεγγίσεις, ενώ είχε θετική συσχέτιση με τη διαχείριση της συμπεριφοράς. Από τα εξεταζόμενα ατομικά χαρακτηριστικά η εμπειρία και η ηλικία διαπιστώθηκε ότι σχετίζονται θετικά τόσο με την αυτό-αποτελεσματικότητα όσο και με τις προσεγγίσεις διαχείρισης της τάξης. Οι πιο βασικές πηγές διαμόρφωσης του αισθήματος της αυτό-αποτελεσματικότητας είναι η προσωπική εμπειρία, η εμπειρία μέσω προτύπων και η κοινωνική πειθώ. Επίσης μέσα από τη μεθοδολογική τριγωνοποίηση αναδείχθηκαν οι παράγοντες (εξωτερικοί και εσωτερικοί) που επηρεάζουν την αυτό-αποτελεσματικότητα των εκπαιδευτικών των ΕΠΑΛ και η ανάγκη επαγγελματικής ενδυνάμωσης τους σε θέματα διαχείρισης τάξης.