Διερεύνηση γλωσσικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων παιδιών δημοτικού σχολείου: πιλοτική μελέτη

Abstract

Σε αγγλόφωνες έρευνες έχει καταγραφεί ότι 9,9% των παιδιών έχουν γλωσσικές δυσκολίες. Στην Ελλάδα δεν έχει επιβεβαιωθεί αυτό το ποσοστό και ειδικότερα δεν έχει διερευνηθεί πόσα παιδιά σχολικής ηλικίας έχουν γλωσσικές ή επικοινωνιακές δυσκολίες και ποιες είναι αυτές οι δυσκολίες. Στόχοι της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθούν οι γλωσσικές ικανότητες των παιδιών δημοτικού σχολείου και να ολοκληρωθεί η πιλοτική εφαρμογή του ανιχνευτικού εργαλείου «Ανίχνευση δυσκολιών στον προφορικό λόγο». Ειδικότερα, 11 δάσκαλοι, που διδάσκουν σε δημόσιο δημοτικό σχολείο της Θεσσαλονίκης, συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο που ανιχνεύει τις γλωσσικές ικανότητες όλων των μαθητών του τμήματος στο οποίο διδάσκουν συμπληρώνοντας 201 ερωτηματολόγια. Μέσω του ερωτηματολογίου συλλέχτηκαν δεδομένα για τις γλωσσικές δυσκολίες των παιδιών του δημοτικού σχολείου και συσχετίσθηκαν τα πιθανά προφίλ με τα δημογραφικά στοιχεία, την ακαδημαϊκή επίδοση, τη διγλωσσία και με τα ψυχοκοινωνικά δεδομένα των παιδιών. Στατιστικά σημαντικές συσχετίσεις παρουσιάστηκαν μεταξύ όλων των παραπάνω (προφίλ μεταξύ τους, γλωσσικά προφίλ με τα προφίλ ψυχοκοινωνικότητας, φύλο με τα πιθανά προφίλ) με μοναδική εξαίρεση τη διγλωσσία. Οι δυσκολίες στον προφορικό λόγο αλλά και τα πιθανά προφίλ που προκύπτουν από το ερωτηματολόγιο συσχετίζονται σημαντικά με την ακαδημαϊκή επίδοση στην ανάγνωση, στη γραφή και στα μαθηματικά. Παιδιά που είχαν επιβαρυμένο σκορ σε οποιαδήποτε από τα πιθανά προφίλ, είχαν επίσης επιβαρυμένο σκορ στις ερωτήσεις ψυχοκοινωνικότητας. Από τα αποτελέσματα φαίνεται πόσο αλληλένδετος είναι ο λόγος του παιδιού με όσα έχουν σημασία στην ηλικία του (συναισθηματική κατάσταση, αυτοεκτίμηση, κοινωνικότητα με συνομηλίκους και ακαδημαϊκή επίδοση).