Συναισθηματική νοημοσύνη στο χώρο της εργασίας: σχεδιασμός, υλοποίηση και αξιολόγηση επιμορφωτικού προγράμματος μέσω δραματικών μεθόδων

Abstract

Το αντικείμενο της παρούσας έρευνας προκύπτει από την ανάγκη αναζήτησης βιωματικών μεθόδων με σκοπό την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης στον εργασιακό χώρο. Η εργασία αυτή διερευνάει αν οι δραματικές μέθοδοι αποτελούν έναν αποτελεσματικό τρόπο βιωματικής μάθησης, ο οποίος ακολουθεί ολιστικά τις βασικές αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων, καθώς και τις αρχές σχεδιασμού, υλοποίησης και αξιολόγησης προγραμμάτων και συμβάλει στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, καθώς και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η αποτελεσματική επικοινωνία, η συνεργασία και η διαχείριση συγκρούσεων, με εφαρμογές στον εργασιακό χώρο. Στο πλαίσιο της παρούσας έρευνας σχεδιάστηκε, υλοποιήθηκε και αξιολογήθηκε ένα επιμορφωτικό πρόγραμμα διάρκειας είκοσι ωρών, συνδυαστικής εκπαίδευσης (δια ζώσης και εξ΄ αποστάσεως) το οποίο υλοποιήθηκε πιλοτικά σε ομάδα εργαζομένων ενός οργανισμού. Κατά τη διάρκεια της έρευνας αξιοποιήθηκαν ποσοτικοί και ποιοτικοί μέθοδοι συλλογής δεδομένων. Όσον αφορά τις ποσοτικές μεθόδους συλλογής δεδομένων, δεδομένα συλλέχθηκαν μέσω της χρήσης των παρακάτω τριών ερωτηματολογίων: Ερωτηματολόγιο για τη διερεύνηση των χαρακτηριστικών και των εκπαιδευτικών αναγκών των εκπαιδευόμενων, ερωτηματολόγιο διαχείρισης καταστάσεων με σενάρια από τον εργασιακό χώρο, καθώς και ερωτηματολόγιο τελικής αξιολόγησης του προγράμματος. Κατά τη διάρκεια της έρευνας, χρησιμοποιήθηκαν και οι ακόλουθοι ποιοτικοί μέθοδοι συλλογής δεδομένων: Η ανοιχτή παρατήρηση, η χρήση και η ανάλυση του οπτικοακουστικού υλικού, καθώς και η τήρηση (καταγραφή και ανάλυση) ημερολογίου της εκπαιδεύτριας καθ’ όλη τη διάρκεια της έρευνας. Τα ποσοτικά δεδομένα αναλύθηκαν στατιστικά, ενώ τα ποιοτικά δεδομένα αναλύθηκαν σύμφωνα με την ανάλυση περιεχομένου και τη θεματική ανάλυση. Τα αποτελέσματα της παρούσας έρευνας αναδεικνύουν τις δραματικές μεθόδους ως ένας αποτελεσματικός τρόπος βιωματικής μάθησης, ο οποίος ακολουθεί ολιστικά τις βασικές αρχές εκπαίδευσης ενηλίκων, καθώς και τις αρχές σχεδιασμού, υλοποίησης και αξιολόγησης προγραμμάτων και συμβάλει στην ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, καθώς και στην ανάπτυξη δεξιοτήτων όπως η αποτελεσματική επικοινωνία, η συνεργασία και η διαχείριση συγκρούσεων, με εφαρμογές στον εργασιακό χώρο. Η παραπάνω έρευνα υπάγεται στη γενικότερη ανάγκη της εποχής μας για αναζήτηση νέων καινοτόμων μεθόδων βιωματικής εκπαίδευσης με σκοπό την ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, καθώς και των «μαλακών δεξιοτήτων».