Πολλαπλοί τρόποι αναπαράστασης της γνώσης και αποτελεσματική διδασκαλία για την κατανόηση των εννοιών της περιμέτρου και του εμβαδού ορθογωνίου παραλληλογράμμου από μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες ή σύνδρομο ΔΕΠ-Υ

Abstract

Η παρούσα μεταπτυχιακή μελέτη είχε ως σκοπό τη διερεύνηση της αποτελεσματικότητας ενός εκπαιδευτικού προγράμματος Γεωμετρίας, το οποίο καταρτίστηκε σύμφωνα με τους Πολλαπλούς Τρόπους Αναπαράστασης της γνώσης (Π.Τ.Α.) και ακολούθησε τα στάδια της πλήρους αποτελεσματικής διδασκαλίας. Το εν λόγω πρόγραμμα επεδίωξε τη βελτίωση του επιπέδου κατανόησης των εννοιών της περιμέτρου και του εμβαδού ορθογωνίου παραλληλογράμμου 35 μαθητών με Ειδικές Μαθησιακές Δυσκολίες (Ε.Μ.Δ.) και 21 μαθητών με σύνδρομο Διάσπασης Ελλειμματικής Προσοχής/Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ). Για την πραγματοποίηση των μαθησιακών ελέγχων, πριν και μετά την παρέμβαση, αξιοποιήθηκαν αυτοσχέδια εργαλεία αξιολόγησης βασισμένα στην τεχνική της Ανάλυσης Έργου. Επίσης, ζητήθηκε η συμβολή 50 μαθητών τυπικής ανάπτυξης για την πραγματοποίηση συγκρίσεων. Τα αποτελέσματα της αρχικής αξιολόγησης ανέδειξαν σοβαρές παρερμηνείες για το περιμετρικό και εμβαδικό μέγεθος τόσο από πλευράς των μαθητών με Ε.Μ.Δ. όσο και αυτών με ΔΕΠ-Υ. Ωστόσο, στις αξιολογήσεις που ακολούθησαν την παρέμβαση, εντοπίστηκε στατιστικά σημαντική βελτίωση στις επιδόσεις των δύο ομάδων μαθητών με Ήπιες Εκπαιδευτικές Ανάγκες (ΗΕΑ), τόσο σε δραστηριότητες που αφορούσαν στην περίμετρο όσο και σε αυτές που αφορούσαν στο εμβαδόν. Παράλληλα, μετά τη διδασκαλία έγινε φανερό πως τόσο οι μαθητές με Ε.Μ.Δ. όσο και αυτοί με ΔΕΠ-Υ ανταπεξήλθαν στατιστικά σημαντικά καλύτερα στους τελικούς ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν με Π.Τ.Α. σε αντιδιαστολή με την κοινή αξιολόγηση που εφαρμόσθηκε μόνο με σύμβολα. Τέλος, εντοπίστηκε πως το διδακτικό πρόγραμμα συνεισέφερε στη διατήρηση των βελτιωμένων επιδόσεων των μαθητών ακόμη και δύο εβδομάδες μετά τη λήξη της παρέμβασης. Τα παραπάνω ευρήματα κρίθηκαν σημαντικά για το μελετώμενο θέμα, καθώς: 1) ανέδειξαν τους Π.Τ.Α. ως αποδοτική πρόταση διδασκαλίας των εννοιών της περιμέτρου και του εμβαδού σε μαθητές με ΗΕΑ στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, 2) κατέστησαν φανερούς εναλλακτικούς τρόπους αξιολόγησης της γεωμετρικής γνώσης και 3) επιβεβαίωσαν σχετικά θεωρητικά πλαίσια αναφορικά με το ρόλο των αναπαραστάσεων στην κατανόηση βασικών γεωμετρικών εννοιών.