Η ενσυναίσθηση των ειδικών παιδαγωγών και οι επιλογές τους ως προς τη διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς μαθητών με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες.

Abstract

Η παρούσα έρευνα επικεντρώνεται στη διερεύνηση των διαστάσεων της ενσυναίσθησης των Ειδικών Παιδαγωγών και των επιλογών που κάνουν οι εκπαιδευτικοί αυτοί ως προς τη διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς μαθητών με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες. Σχετικά με την ενσυναίσθηση διακρίνεται σε γνωστική και συναισθηματική. Η γνωστική ενσυναίσθηση αφορά την ικανότητα ενός ατόμου να κατανοεί τον τρόπο που σκέφτεται και αντιδρά στις καταστάσεις και να συναισθάνεται με τις εμπειρίες των άλλων. Η συναισθηματική είναι εκείνη που οδηγεί τους ανθρώπους να συμπεριφέρονται με ανιδιοτέλεια κυρίως προς τα οικεία πρόσωπα του κοινωνικού περιβάλλοντός τους (Davis, 1983). Τις τέσσερις διαστάσεις της ενσυναίσθησης αποτελούν η «ανάληψη της προοπτικής του άλλου», η «φαντασιακή ενσυναίσθηση ή φαντασία», το «ενσυναίσθητο ενδιαφέρον» και η «ενσυναίσθητη ανησυχία ή προσωπικό άγχος». Οι Ειδικοί Παιδαγωγοί φαίνεται να διαφέρουν ανάλογα με τα ατομικά τους χαρακτηριστικά (π.χ. φύλο, ηλικία κ.ά), τόσο στο βαθμό ενσυναίσθησης που έχουν όσο και στις επιλογές που κάνουν για τους μαθητές με προβλήματα συμπεριφοράς. Στην έρευνα συμμετείχαν άνδρες και γυναίκες Ειδικοί Παιδαγωγοί (Ν=190), οι οποίοι κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις για την ενσυναίσθηση και τις επιλογές τους. Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι οι Ειδικοί Παιδαγωγοί εμφανίζουν γενικότερα μέτρια προς υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης και οι επιλογές τους ως προς τη διαχείριση προβλημάτων συμπεριφοράς μαθητών με ήπιες εκπαιδευτικές ανάγκες ποικίλλουν. Οι συχνότερες στρατηγικές που εφαρμόζουν για αποτελεσματικότερη διδασκαλία αφορούν κυρίως τη θετική ενίσχυση των μαθητών, την υποστηρικτική συμπεριφορά και την εμπλοκή στις δραστηριότητες της τάξης, καθώς οι εκπαιδευτικοί θεωρούν σημαντική την αυτομόρφωση και την προσπάθεια να κερδίσουν την εμπιστοσύνη του παιδιού.