H ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας : το ευρωπαϊκό μοντέλο στόχος και το χρηματιστήριο ενέργειας

Abstract

Η συμβολή της χρησης της ηλεκτρικής ενεργειας για τη ανάπτυξη των ανθρώπινων δραστηριοτήτων και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης είναι ανυπολόγιστη. Η ηλεκτρική ενέργεια και η διάθεση αυτής, ως εμπορικό αλλά και κοινωνικό αγαθό, εξακολουθεί να αποτελεί ζητημα υψίστης σπουδαιοτητας τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Η ενεργειακή αγορά σαφώς αποτελεί αγορά μείζονας σημασίας για την ευρωπαϊκή οικονομία. Κύριο μέλημα της Ευρωπαϊκης Ένωσης αποτελεί η πλήρης σύζευξη των εθνικών αγορών ενέργειας, με βασικό άξονα υλοποίησης αυτού την απελευθέρωση (liberalization) των αγορών ενέργειας. Στην παρούσα εργασία παρουσιάζεται η εξελικτική πορεία της ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τα βήματα που τελέστηκαν και εξακολουθούν να τελούνται προς την σταδιακή πλήρη απελέυθέρωση αυτής βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητα της, ελαχιστοποιώντας το κόστος παραγωγής και τέλος μεγιστοποιώντας το κοινωνικό πλεόνασμα. Το μέσο επίτευξης του ανωτέρω στόχου είναι το σχεδιασμένο και προτεινόμενο από την Επιτροπή ευρωπαϊκό μοντέλο – στόχος με την ονομασία «Target Model». Τα κράτη μέλη της ΕΕ μεσα από μια διαδικασία ομοιόμορφης αναδιάρθρωση των αγορών ενέργειας, και εναρμόνισης με τις απαιτήσεις του ευρωπαϊκού μοντέλου στόχου αναμένεται «συγχωνευθούν» πλήρως. Η χώρα μας βρίσκεται στο κρίσιμο στάδιο της εναρμόνισης με τις προδιαγραφές του «Μοντέλου Στόχου» προκειμένου να διαμορφώσει μια κοινή αρχιτεκτονική λειτουργίας της αγοράς της με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές αγορές. Βασικός πυλώνας του ανασχεδιασμού της αγοράς και προϋπόθεση για τη μελλοντική σύζευξη αποτελεί το χρηματιστήριο ενέργειας. Στην εν λόγω εργασία παρουσιάζεται η δομή, η λειτουργία και το νομοθετικο πλαίσιο που διέπει την συσταση και την λειτουργία του ελληνικου χρηματιστηρίου ενέργειας. Επίσης, παρουσιάζονται οι οντότητες που ελέγχουν και διαχειρίζονται την αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και αναλύονται τα διαφορετικά ήδη συναλλαγών ενεργειακών προϊόντων.