Οι αντιλήψεις των Ελλήνων γεωργών για την έξυπνη γεωργία

Abstract

Η έξυπνη γεωργία αποτελεί ένα σύγχρονο υπόδειγμα διαχείρισης των γεωργικών εκμεταλλεύσεων με τη χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (ΤΠΕ), υποστηρίζοντας τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και παρέχοντας προστιθέμενη αξία στον αγροτικό κλάδο. Παρά τα σημαντικά της οφέλη σε όρους αύξησης της απόδοσης της παραγωγής, διευκόλυνσης και τυποποίησης των καλλιεργητικών εργασιών, κερδοφορίας, εξοικονόμησης κόστους και περιβαλλοντικής προστασίας, η χρήση των εφαρμογών έξυπνης γεωργίας είναι ακόμα περιορισμένη, τόσο στον ευρωπαϊκό χώρο όσο και στην Ελλάδα. Δεδομένης της σημαντικής αναπτυξιακής δυναμικής της, σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των απόψεων και στάσεων των Ελλήνων γεωργών απέναντι στις εφαρμογές έξυπνης γεωργίας, μελετώντας το βαθμό υιοθέτησής τους, καθώς και τους επιμέρους παράγοντες που τον επηρεάζουν. Στην έρευνα συμμετείχαν 204 γεωργοί που δραστηριοποιούνται στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας, οι οποίοι κλήθηκαν να συμπληρώσουν ένα ειδικά κατασκευασμένο ερωτηματολόγιο 21 ερωτήσεων. Σύμφωνα με τα ερευνητικά αποτελέσματα, διαπιστώθηκε ότι ο βαθμός υιοθέτησης των τεχνολογιών έξυπνης γεωργίας είναι εξαιρετικά χαμηλός, ωστόσο, το ενδιαφέρον των γεωργών για τη χρήση τους είναι αυξημένο. Παράλληλα, βρέθηκε ότι οι Έλληνες παραγωγοί θεωρούν ως σημαντικότερο όφελος της έξυπνης γεωργίας τη μείωση του κόστους παραγωγής, ενώ βασικά εμπόδια υιοθέτησης αναδείχθηκαν η αδυναμία πρόσβασης σε σχετική πληροφόρηση και η έλλειψη επαρκών κεφαλαίων. Τέλος, τεκμηριώθηκε ότι οι παράγοντες που επιδρούν στις αντιλήψεις των γεωργών για την έξυπνη γεωργία περιλαμβάνουν το εκπαιδευτικό τους επίπεδο και τον τύπο των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Συμπερασματικά, η υιοθέτηση των εφαρμογών έξυπνης γεωργίας και γεωργίας ακριβείας από τους Έλληνες γεωργούς είναι μεν περιορισμένη, αλλά διαθέτει αξιόλογη δυναμική ώστε να καταστεί ο κλάδος περισσότερο παραγωγικός και μακροχρόνια βιώσιμος. Για να είναι αυτό εφικτό απαιτείται η ενεργοποίηση όλων των ομάδων ενδιαφέροντος και η συστηματοποίηση των προσπαθειών για την ενημέρωση των γεωργών και τη στόχευση των καταλληλότερων καλλιεργειών και ομάδων πληθυσμού που θα μπορούσαν να επωφεληθούν από τις τεχνολογίες έξυπνης γεωργίας.