Σχεδιασμός και υλοποίηση προγράμματος παρέμβασης για την επίλυση κοινωνικών - διαπροσωπικών προβλημάτων : μια μελέτη περίπτωσης μαθήτριας με μέτρια νοητική αναπηρία

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι ο σχεδιασμός και η υλοποίηση προγράμματος επίλυσης διαπροσωπικών γνωστικών προβλημάτων σε μαθήτρια με μέτρια νοητική αναπηρία. Η ανάγκη για τη μελέτη απόκτησης κοινωνικών δεξιοτήτων και συγκεκριμένα η διδασκαλία δεξιοτήτων επίλυσης προβλήματος σε μαθητές με νοητική αναπηρία, είναι σημαντική προκειμένου να προετοιμαστούν για περιβάλλοντα συμπερίληψης. Η διδασκαλία αυτών των δεξιοτήτων ενθαρρύνει την αυτό αποτελεσματικότητα και την αυτογνωσία των μαθητών, ενισχύοντας το αίσθημα ανεξαρτησίας. Για τους σκοπούς της έρευνας χρησιμοποιήθηκε το πρόγραμμα I Can Problem Solve ή Interpersonal Cognitive Problem Solving Program, το οποίο αποτελεί ένα πρόγραμμα εκμάθησης δεξιοτήτων διαπροσωπικής γνωστικής επίλυσης προβλημάτων, βοηθάει τους νέους με νοητική αναπηρία να είναι πιο ευαισθητοποιημένοι τόσο στα δικά τους όσο και στα συναισθήματα των άλλων, να γνωρίζουν τις συνέπειες των πράξεων τους και να σκέφτονται τρόπους εναλλακτικών λύσεων σε καθημερινά προβλήματα. Η παρούσα έρευνα αποτελεί μια μελέτη περίπτωσης, για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγράμματος επίλυσης διαπροσωπικών γνωστικών προβλημάτων σε μαθήτρια με μέτρια νοητική αναπηρία. Αρχικά αξιολογήθηκε η ικανότητα της μαθήτριας να αναγνωρίζει ένα πρόβλημα και να παράγει εναλλακτικές λύσεις σε διαπροσωπικά προβλήματα. Για τη συλλογή των πληροφοριών χρησιμοποιήθηκε η «Κλίμακα μέτρησης εναλλακτικών λύσεων σε διαπροσωπικά προβλήματα» (Shure,1992). Παρουσιάζονται διεξοδικά τα στάδια της έρευνας και γίνεται αναλυτική παρουσίαση της διαδικασίας εφαρμογής της παρέμβασης. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν τη θετική διαφοροποίηση της συμπεριφοράς της μαθήτριας και παρατηρήθηκε συμφωνία με τα αποτελέσματα προγενέστερων ερευνών αναφορικά με τη διδασκαλία δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων σε παιδιά με νοητική αναπηρία. Έγινε φανερό ότι μέσα από τη διδασκαλία δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων η μαθήτρια ήταν σε θέση να αναγνωρίσει ένα πρόβλημα και να επιχειρήσει τη λύση του, γεγονός που ενίσχυσε τις κοινωνικές της δεξιότητες. Επίσης έγινε αξιολόγηση της εγκυρότητας του προγράμματος παρέμβασης, σχετικά με την ικανοποίηση, την αποτελεσματικότητα και τη χρησιμότητά του για τη συμμετέχουσα.