Μορφές «εθελούσιας οργανωσιακής συμμετοχής» στο δημόσιο ελληνικό σχολείο: η ευκολία ή η δυσκολία εμφάνισης τους και η σχέση τους με την "εργασιακή εμπλοκή" και την "εργασιακή ενσωμάτωση".

Abstract

Η εθελούσια οργανωσιακή συμμετοχή στο δημόσιο ελληνικό σχολείο προσδίδει στον εκπαιδευτικό μία άτυπη, αλλά εμφανή ταυτότητα στο περιβάλλον εργασίας του. Η συγκεκριμένη μελέτη αποσκοπεί στο να αναδείξει αυτήν την ταυτότητα, (α) μέσα από το είδος της απόλαυσης, το οποίο προκύπτει από τις βασικές δημόσιες αξίες ή τις αξίες που κατευθύνουν τον εκπαιδευτικό, όταν διαπράττει μορφές εθελούσιας οργανωσιακής συμμετοχής, (β) μέσα από την ιδιαιτερότητα του περιβάλλοντος του κάθε σχολείου και (γ) μέσα από την κατάκτηση της ηθικής του αρετής. Οι 135 συμμετέχοντες εκπαιδευτικοί κλήθηκαν να απαντήσουν σε επτά μελέτες περίπτωσης και, επίσης, να συμπληρώσουν, συνολικά, έξι ερωτηματολόγια, της εθελούσιας οργανωσιακής συμμετοχής προς το σχολείο, προς τους συναδέλφους και κατά υπόδειξη του διευθυντή, της εργασιακής εμπλοκής, της εργασιακής ενσωμάτωσης και δημογραφικά. Τα αποτελέσματα απέδειξαν ότι οι θυσίες της εργασιακής ενσωμάτωσης μπορούν να κάνουν την εργασιακή εμπλοκή να εμφανίζεται, κάθε φορά, με ένα άλλο προσωπείο. Έτσι, η εργασιακή εμπλοκή μπορεί να είναι για τον εκπαιδευτικό μία κατάσταση εργασιακής ευτυχίας, στα πλαίσια μίας μετασχηματιστικής ηγεσίας, μία κατάσταση αξίας, στα πλαίσια μίας ηθικής ηγεσίας, μία κατάσταση συναισθηματικής νοημοσύνης, αλλά και μία κατάσταση ηθικής αρετής, στα πλαίσια της αριστοτελικής θεωρίας της μεσότητας. Ακόμη, τα αποτελέσματα απέδειξαν διαφορετικές επιδόσεις των εκπαιδευτικών στις τρεις μορφές της εθελούσιας οργανωσιακής συμμετοχής τους, προς το σχολείο, προς τους συναδέλφους και κατά υπόδειξη του διευθυντή, ανάλογα με το αν υπηρετούν στο Γυμνάσιο, ή στο Λύκειο. Έτσι, στο Λύκειο, ο εκπαιδευτικός στην εθελούσια οργανωσιακή συμμετοχή του αυτονομείται, ενώ στο Γυμνάσιο, η εθελούσια οργανωσιακή συμμετοχή του, σχετίζεται περισσότερο με το στυλ ή με το ύφος ηγεσίας του διευθυντή.