Εμπειρίες και απόψεις εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής σχετικά με τη σεξουαλική συμπεριφορά και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση μαθητών με διαταραχές αυτιστικού φάσματος (ΔΑΦ)

Abstract

Οι σεξουαλικώς ακατάλληλες συμπεριφορές μεταξύ των ατόμων με ΔΑΦ όλων των διαφορετικών λειτουργικών επιπέδων έχουν αναφερθεί σε πλήθος ερευνών (Chan & Saluja, 2011 • Gougeon, 2010• Griffin-Shelley, 2010 • Nichols & Blakeley-Smith, 2009• Hellemans et al., 2007• Ray et al., 2004• Milton, Duggan, Latham, Egan & Tantam, 2002, Murrie, Warren, Kristiansson, & Dietz, 2002• Silva, Ferrari, & Leong, 2002• Baron-Cohen, 1988• Kohn , Tarek, Ratzoni, & Apter, 1998• Cooper et al., 1993). Αυτές ποικίλουν από ακατάλληλες ιδιωτικές συμπεριφορές (π.χ. δημόσιο αυνανισμό), σε ακατάλληλες ρομαντικές συμπεριφορές (π.χ. ανεπιθύμητα φλερτ) και σε σεξουαλικά αδικήματα (π.χ. επίθεση και βιασμός). Κατ’ αυτόν τον τρόπο ανάγκη αποτελούν τόσο η στελέχωση καταρτισμένου και καταλλήλως επιμορφωμένου εκπαιδευτικού προσωπικού που θα αναλάβει τη σεξουαλική αγωγή των μαθητών αυτών όσο και η στοχευμένη και σύμφωνη με τα διεθνή πρότυπα σεξουαλική εκπαίδευση των μαθητών με διαταραχές αυτιστικού φάσματος. Ωστόσο, ο πληθυσμός αυτός έχει ελάχιστα μελετηθεί στην ελληνική βιβλιογραφία ώστε να υπάρχουν συγκρίσιμα αποτελέσματα με αυτά ερευνών του εξωτερικού (Kalyva,2010). Στόχος, λοιπόν, της παρούσας έρευνας είναι να διασαφηνιστούν τόσο οι σεξουαλικές συμπεριφορές που οι μαθητές με ΔΑΦ παρουσιάζουν, όπως αυτές καταδεικνύονται μέσα από την παρατήρηση των εκπαιδευτικών ειδικής και γενικής αγωγής όσο και οι διδακτικές τους επιλογές αλλά και απόψεις τους σχετικά με τη σεξουαλικότητα και σεξουαλική διαπαιδαγώγηση των μαθητών αυτών με σκοπό την απεικόνιση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας αλλά και της ενδεχόμενης ανάγκης που μπορεί να υπάρχει για τη δημιουργία αναλυτικών προγραμμάτων που αφορούν τη σεξουαλική αγωγή για μαθητές με ΔΑΦ. Για το λόγο αυτό δημιουργήθηκε ένα αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο που βασίστηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος του σε αυτό των Holmes & Himle (2014) και συμπληρώθηκε από 271 εκπαιδευτικούς. Τα αποτελέσματα της έρευνας φανερώνουν πως οι μαθητές με ΔΑΦ ήδη από τις πρώτες τάξεις του δημοτικού παρουσιάζουν σεξουαλικές συμπεριφορές κατάλληλες ή μη και μάλιστα με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης σε μεγαλύτερες ηλικίες ενώ ταυτόχρονα οι δάσκαλοι επιλέγουν στη διδακτική τους θεματολογία σχετικά με τη σεξουαλική εκπαίδευση των μαθητών αυτών τα βασικά θέματα-ενότητες της σεξουαλικής διδασκαλίας χωρίς να εμβαθύνουν σε πιο περίπλοκες έννοιες της σεξουαλικότητας και της σεξουαλικής αγωγής με αποτέλεσμα η εκπαίδευση των μαθητών με ΔΑΦ αλλά κατ’ επέκταση και των μαθητών τυπικής ανάπτυξης, όπως παρουσιάζεται, να είναι ελλιπής.