Η εταιρική διακυβέρνηση τραπεζικών ιδρυμάτων

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας ήταν να εξετάσει την εταιρική τραπεζική διακυβέρνηση στην Ελλάδα. Προκειμένου να γίνει κατανοητό το πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργεί η εταιρική διακυβέρνηση των τραπεζών και οι διαφορές που έχουν οι τράπεζες σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες εταιρίες. Γίνεται μια ανάλυση γενική για την εταιρική διακυβέρνηση και ειδική για τις διαφορές μεταξύ των επιχειρήσεων και των τραπεζών ως προς την εφαρμογή της. Πιο συγκεκριμένα, αναλύονται οι διαφορές που αφορούν το Διοικητικό Συμβούλιο, τη δομή ιδιοκτησίας και την εκτελεστική αποζημίωση των διευθυντικών στελεχών. Η τραπεζική εταιρική διακυβέρνηση εξετάζεται υπό το πρίσμα τριών από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά της που καθορίζουν την επιτυχία της. Αρχικά, εξετάζεται το Δ.Σ. και συγκεκριμένα τα χαρακτηριστικά εκείνα που οδηγούν σε μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα τις τράπεζες. Αυτά αφορούν το μέγεθος του Δ.Σ., το βαθμό ανεξαρτησίας του, την ύπαρξη ή μη αδιαφάνειας, τις εξειδικευμένες γνώσεις και ικανότητες των μελών του Δ.Σ. και άλλα στοιχεία. Η βιβλιογραφία έχει ασχοληθεί με τη διερεύνηση του ρόλου αυτών των χαρακτηριστικών στην επίτευξη μιας αποτελεσματικής τραπεζικής διακυβέρνησης χωρίς όμως ωστόσο σαφή συμπεράσματα. Το επόμενο χαρακτηριστικό τραπεζικής διακυβέρνησης που εξετάζεται αφορά το ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών. Προκύπτει ότι όταν οι τράπεζες έχουν λίγους και μεγάλους μετόχους παρουσιάζουν καλύτερα αποτελέσματα τραπεζικής διακυβέρνησης καθώς επιτυγχάνεται ευκολότερα η παρακολούθηση και εποπτεία της διοίκησης και καθίσταται πιο εφικτός ο συμβουλευτικός ρόλος του Δ.Σ. Τέλος εξετάζεται το ζήτημα των εκτελεστικών αποζημιώσεων. Προκύπτει ότι οι παραδοσιακές πρακτικές αποζημιώσεων που βασίζονταν σε πιο βραχυπρόθεσμα μεγέθη και αμοιβές δεν είναι τόσο αποδοτικές όσο η χρήση πρακτικών με πιο μακροπρόθεσμο χαρακτήρα ή με βάση μακροπρόθεσμα χαρακτηριστικά. Για παράδειγμα, στη βιβλιογραφία υπάρχουν παραδείγματα καλύτερων επιδόσεων τραπεζών σε περίπτωση που οι εκτελεστικές αποζημιώσεις βασίζονται στην κερδοφορία των επιχειρήσεων αντί για τη χρηματιστηριακή τιμή της μετοχής της επιχείρησης που είναι βραχυπρόθεσμο μέγεθος. Με βάση την επισκόπηση σύγχρονων ακαδημαϊκών και εμπειρικών ερευνών προκύπτει ότι υπάρχουν ζητήματα που απασχολούν τη βιβλιογραφία και αφορούν την τραπεζική διακυβέρνηση τα οποία έχουν προκύψει στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης και μετά την εμφάνιση της πρόσφατης χρηματοοικονομικής και χρηματοπιστωτικής κρίσης. Τέτοια αφορούν την ποικιλομορφία στο Δ.Σ. και συγκεκριμένα τη συμμετοχή περισσότερων γυναικών στο Δ.Σ. και τη συμμετοχή ανθρώπων με διαφορετικές εθνικότητες, καθώς επίσης και τη σύνδεση της εταιρικής τραπεζικής διακυβέρνησης με την αποδοτικότητα των τραπεζών.

The purpose of this thesis was to examine corporate banking governance in Greece. In order to understand the context in which corporate governance of banks operates and the differences that banks have in relation to all other companies, an analysis takes place considering corporate governance and specific issues related to the differences between banks and other companies. More specifically, the differences concerning the Board of Directors, the ownership structure and the executive compensation are analyzed. Banking corporate governance is considered in the light of three of its most important features that determine its success. Initially, the Board of Directors is examined and in particular, those characteristics that lead to greater efficiency and profitability of banks. These concern the size of the Board, its degree of independence, the degree of independence, the specialized knowledge and abilities of the members of the Board of Directors. The bibliography has dealt with the exploration of the role of these characteristics in the achievement of an efficient banking governance without however clear conclusions. The next feature of corporate banking governance that is being considered concerns the ownership of banks. It turns out that when banks have few and large shareholders, they have better banking governance results as it is easier to monitor and supervise the management and makes the advisory role of the Board more feasible. Finally, the issue of executive compensation is being considered. It turns out that traditional compensation practices based on more short-term rates and fees are not as efficient as using longer – term or long-term features. For example, there are examples of better bank performance in the bibliography if executive rewards are based on corporate profitability instead of the stock price of the company’s short-term stock. Based on the overview of modern academic and empirical research, there are issues of bibliography that concern banking governance that have emerged in the context of globalization and the emergence of the recent financial crisis. These concern diversity in the Board of Directors and in particular the participation of more women in the Board of Directors and the participation of people with different nationalities, as well as the relationship between corporate banking governance and banks profitability.