Η δύναμη της συναισθηματικής νοημοσύνης και η διοίκηση αλλαγών στο πλαίσιο της οργάνωσης των δημόσιων εκπαιδευτικών οργανισμών

Abstract

Η παρούσα έρευνα διερευνά τη σχέση μεταξύ της συναισθηματικής νοημοσύνης και της διοίκησης αλλαγών σε Έλληνες εργαζόμενους στη διοίκηση της εκπαίδευσης. Πρόκειται για μια ποιοτική έρευνα με 10 συμμετέχοντες που συγκέντρωσε δεδομένα μέσα από ημι-δομημένες συνεντεύξεις και τα ανέλυσε με ανάλυση περιεχομένου. Από τα αποτελέσματα φαίνεται ότι εξωτερικοί παράγοντες, κυρίως το ευρύτερο περιβάλλον, η τεχνολογία και τα θετικά κίνητρα, ευθύνονται για την ανάγκη αλλαγής. Εννιά συμμετέχοντες αναφέρθηκαν σε εσωτερικούς παράγοντες που οδηγούν στην αλλαγή, κυρίως λόγω προσωπικών-συναισθηματικών αναγκών. Οι βασικοί παράγοντες που ευνοούν την αλλαγή είναι η κατανόηση αναγκών για αλλαγή, η διοίκηση, το κλίμα και οι ικανότητες των ατόμων. Βασικά οφέλη της αλλαγής είναι η βελτίωση των σχέσεων και των υπηρεσιών. Οι περισσότεροι συμμετέχοντες λαμβάνουν υπόψη τους τις συναισθηματικές ανάγκες και τα κίνητρα των εργαζόμενων κατά τον σχεδιασμό αλλαγών. Κατά την προετοιμασία του οργανισμού για αλλαγή, οι περισσότεροι αναφέρουν πως υπάρχει ενημέρωση και προετοιμασία του προσωπικού. Για την προετοιμασία του ηγέτη για αλλαγή, σημαντική είναι η προετοιμασία σε γνωστικό επίπεδο, όπως με ανάλυση προβλημάτων, μελέτη και ενημέρωση. Η συναισθηματική προετοιμασία αναφέρθηκε από μερικούς συμμετέχοντες. Η αντίσταση των εργαζόμενων στην αλλαγή εκφράζεται συνήθως με κινητοποιήσεις, άρνηση, προσκόλληση στο παρελθόν και άρνηση του νέου. Τα συναισθήματα των εργαζόμενων απέναντι στην αλλαγή είναι πάντα αρνητικά, με τον φόβο, την ανησυχία, την ανασφάλεια, το άγχος να κυριαρχούν. Οι περισσότεροι ηγέτες προσπαθούν να κρατήσουν θετική τη διάθεση και το κλίμα προσφέροντας κίνητρα και ενημερώνοντας τους εργαζόμενους. Συμπερασματικά, η συναισθηματική νοημοσύνη σχετίζεται με την ανάγκη αλλαγής, με τον σχεδιασμό αλλαγής και την προετοιμασία του ηγέτη και του προσωπικού όπως επίσης και με τις προσπάθειες για την άρση της αντίστασης στην αλλαγή και τη διατήρηση θετικού κλίματος κατά τη διαδικασία αλλαγής.