Κυβερνοπόλεμος και αντιμετώπιση απειλών : συγκριτική ανάλυση και στρατηγική για την Ελλάδα

Abstract

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Ο Clausewitz στη μελέτη του περί πολέμου διέκρινε σχεδόν προφητικά, ότι κάθε εποχή έχει το δικό της είδος πολέμου, με τους δικούς του περιοριστικούς όρους και τις δικές του ιδιόμορφες προκαταλήψεις. Η εποχή που ζούμε είναι η εποχή της πληροφορίας και ο πόλεμος που τη χαρακτηρίζει είναι ο ασύμμετρος, διακεκριμένη μορφή του οποίου, είναι ο κυβερνοπόλεμος. Ο αντικειμενικός σκοπός του είναι η εκμετάλλευση της τεχνολογικής υποδομής του αντιπάλου εναντίον του. Παράλληλα ευσεβής πόθος αυτών που τον υιοθετούν ως πρακτική, είναι η κατάκτηση της υπέρτατης στρατηγικής ικανότητας σύμφωνα με τον Σουν Τζου, να κερδίζεις δηλαδή, δίχως να πολεμάς. Ο κυβερνοχώρος είναι η νέα περιοχή εκδήλωσης αυτού του πολέμου σύμφωνα με τον William J. Lynn. Γι’ αυτό και του έχει αποδοθεί ο όρος του πέμπτου πεδίου επιχειρήσεων. Η ισχύς που αναπτύσσουν οι παράγοντες του διεθνούς συστήματος στον κυβερνοχώρο είναι σχεδόν αδύνατο να καθοριστεί και σ’ αυτό συμβάλλει ο ολοένα αυξανόμενος ρόλος και η δυναμική των μη κρατικών δρώντων. Μέσα και μέσω αυτού ταυτόχρονα, αμφισβητείται η Βεστφαλιανή έννοια της κυριαρχίας καθώς και η κυριαρχία της αλληλεξάρτησης, με αποτέλεσμα ο εγχώριος κρατικός έλεγχος να αποδυναμώνεται. Η στοχοποίηση των κρίσιμων υποδομών των κρατών και το υψηλό ποσοστό επιτυχίας των κυβερνοεπιθέσεων καταδεικνύουν, ότι η ανθρωπότητα επικεντρώνοντας την προσοχή της στην πρόοδο, οικοδόμησε το μέλλον της σε μια δυνατότητα που δεν έμαθε να προστατεύει. Η Ελλάδα ως μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, έχει εκπονήσει τη δική της στρατηγική για την ασφάλεια του κυβερνοχώρου. Μπορεί ωστόσο να αποκομίσει χρήσιμα συμπεράσματα, μελετώντας τις στρατηγικές άλλων κρατών, προσαρμόζοντας τις προβλέψεις τους στις δικές της ανάγκες. Όσο ο κυβερνοπόλεμος θα εξελίσσεται, τόσο μεγαλύτερα περιθώρια βελτίωσης της στρατηγικής θα υπάρχουν. ΗΠΑ, Κίνα και Εσθονία, αποτελούν εξαιρετικές περιπτωσιολογικές μελέτες, η καθεμιά για τους δικούς της λόγους. Αν μπορεί η μελέτη τους να οδηγήσει σε νέες καινοτόμες ιδέες, μένει να το διαπιστώσουμε…