Προσδιοριστικοί παράγοντες εισερχομένων άμεσων ξένων επενδύσεων προς ανεπτυγμένες και αναπτυσόμενες αγορές: ομοιότητες και διαφορές

Abstract

Η παρούσα διατριβή εξετάζει τους προσδιοριστικούς παράγοντες προσέλκυσης Εισερχόμενων Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (ΑΞΕ) προς τις ανεπτυγμένες και τις αναπτυσσόμενες χώρες παγκοσμίως. Ειδικότερα, προσεγγίζονται συγκριτικά οι προσδιοριστικοί παράγοντες των ΑΞΕ προς ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, με αποτέλεσμα να λαμβάνεται υπόψη το στοιχείο του ανταγωνισμού μεταξύ των δύο ομάδων χωρών. Επιπλέον, ερευνάται με ακρίβεια η επίδραση του πολιτικών προσδιοριστικών παραγόντων των χωρών υποδοχής στις εισερχόμενες ΑΞΕ. Στο δείγμα των ανεπτυγμένων χωρών συμπεριλαμβάνονται οι χώρες Αυστραλία, Αυστρία, Τσεχία, Δανία, Εσθονία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Ισραήλ, Ιαπωνία, Λιθουανία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Η.Π.Α. Το δείγμα των αναπτυσσόμενων χωρών συμπεριλαμβάνει τις χώρες Αγκόλα, Βραζιλία, Χιλή, Κίνα, Κολομβία, Αίγυπτο, Γκάνα, Ινδία, Ινδονησία, Νότιος Κορέα, Μαλαισία, Μεξικό, Νιγηρία, Περού, Φιλιππίνες, Ρωσία, Σιγκαπούρη, Νότιος Αφρική, Τουρκία και Βιετνάμ. Οι προσδιοριστικοί παράγοντες των Εισερχόμενων ΑΞΕ χωρίζονται σε κλασικούς και μη κλασικούς προσδιοριστικούς παράγοντες. Στους κλασικούς προσδιοριστικούς παράγοντες περιλαμβάνονται η οικονομική ανάπτυξη της εκάστοτε χώρας (εκφρασμένη από την ποσοστιαία μεταβολή του ΑΕΠ), ο πληθωρισμός, το εμπορικό άνοιγμα (το άθροισμα εισαγωγών και εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ), η ποσοστιαία μεταβολή του πληθυσμού και το επίπεδο της ποιότητας των υποδομών. Στους μη κλασικούς προσδιοριστικούς παράγοντες συμπεριλαμβάνονται το επίπεδο του νομικού πλαισίου, το επίπεδο λογοδοσίας της κεντρικής κυβέρνησης, το επίπεδο της αντιμετώπισης της διαφθοράς, η αποτελεσματικότητα της κεντρικής κυβέρνησης, η πολιτική σταθερότητα και απουσία βίας και τρομοκρατίας και οι χρηματοοικονομικοί πόροι (ως ποσοστό του ΑΕΠ) που διατίθενται από το χρηματοπιστωτικό σύστημα της χώρας προς τον ιδιωτικό τομέα. Οι επιλεγμένες εξαρτημένες μεταβλητές είναι το απόθεμα εισερχόμενων ΑΞΕ (ως ποσοστό του ΑΕΠ) και οι εισερχόμενη ροή ΑΞΕ (ως ποσοστό του ΑΕΠ). Η υπό μελέτη χρονική περίοδος είναι τα έτη 2002 – 2015. Αναφορικά με την μεθοδολογία, χρησιμοποιούνται δεδομένα σε μορφή πάνελ και αρχικά εφαρμόζονται οι έλεγχοι στασιμότητας και πολυσυγγραμικότητας για κάθε δείγμα ξεχωριστά. Εν συνεχεία εφαρμόζονται η μέθοδος Ελαχίστων Τετραγώνων και η Δυναμική Μέθοδος Ελαχίστων Τετραγώνων. Για τις αναπτυσσόμενες χώρες, τα εμπειρικά αποτελέσματα δείχνουν ότι ο ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης, ο πληθωρισμός, το εμπορικό άνοιγμα και η ρευστότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος επηρεάζουν στατιστικά σημαντικά τις εισερχόμενες ΑΞΕ προς τις χώρες αυτές. Για τις ανεπτυγμένες χώρες, τα εμπειρικά αποτελέσματα δείχνουν ότι ο πληθωρισμός, το εμπορικό άνοιγμα και ο ρυθμός αύξησης του πληθυσμού είναι οι στατιστικά σημαντικοί προσδιοριστικοί παράγοντες των εισερχόμενων ΑΞΕ προς τις χώρες αυτές. Και για τις δύο ομάδες χωρών, οι πολιτικές μεταβλητές παρουσιάζουν στατιστικά μη σημαντική επίδραση στις εισερχόμενες ΑΞΕ. Η υλοποίηση στρατηγικών που υπαγορεύονται από την ιδιαίτερη επίδραση των προσδιοριστικών παραγόντων στις εισερχόμενες ΑΞΕ προς κάθε ομάδα χωρών θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα μεταξύ των χωρών αυτών και θα συμβάλει στη βελτίωση της ελκυστικότητας των οικονομιών τους.