Το φαινόμενο της «γήρανσης» του πληθυσμού στις χώρες - μέλη του Ο.Ο.Σ.Α. και στην Ελλάδα : οι μέθοδοι κατανόησης και διαχείρισης του φαινομένου και το «παραθυράκι» της ενεργούς γήρανσης.

Abstract

Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται το ζήτημα της επίδρασης του φαινομένου της γήρανσης των πληθυσμών στα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά συστήματα. Το φαινόμενο αυτό αποδείχθηκε πως είχε ήδη προβλεφθεί εδώ και δεκαετίες τόσο στην Ελλάδα όσο και σε παγκόσμια κλίμακα και έχουν γίνει προσπάθειες, περισσότερο νομοθετικής και συνεδριακής φύσεως, ώστε να το κατανοήσουν και να το διαχειριστούν. Η βασική διαπίστωση ήταν ότι η αύξηση του προσδόκιμου ζωής σε συνάρτηση με άλλες παραμέτρους, εάν δεν λαμβάνονταν μέτρα, θα οδηγούσε τα νεοσυσταθέντα κοινωνικό-ασφαλιστικά συστήματα σε βέβαιη αποτυχία Με την παρούσα εργασία επιχειρήθηκε να διαγνωσθεί το εάν τα όσα επιχειρήθηκαν προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της «αναπόφευκτης» γήρανσης των πληθυσμών ήταν αποτελεσματικά. Ειδικότερη αναφορά γίνεται στην περίπτωση της Ελλάδας, αφενός λόγω εγγύτητας προς την έννομη τάξη και αφετέρου εξαιτίας του γεγονότος ότι τα πρόσφατα κοινωνικό – οικονομικά γεγονότα δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για μια πιο ανεπηρέαστη αντίληψη του ζητήματος. Από την μελέτη, ωστόσο, προέκυψε ότι η λύση δια της νομοθετικής οδό αποδείχθηκε τουλάχιστον αναποτελεσματική. Αυτό οδήγησε πολλούς θεωρητικούς να αναζητήσουν λύσεις στην διαδικασία της επιλογής των ατόμων να εργασθούν ή να συνταξιοδοτηθούν. Γίνεται, λοιπόν, μια απόπειρα με την παρούσα εργασία να παρουσιαστεί αυτή η διαδικασία με σκοπό να διαγνωστούν τόσο οι λόγοι που οδηγούν τα άτομα στην συνταξιοδότηση και μάλιστα στην «πρόωρη» συνταξιοδότηση όσο και τα εργαλεία τα οποία θα μπορούσαν να επηρεάσουν αυτές τις επιλογές. Προκειμένου, δε, η παρούσα εργασία να καταστεί πληρέστερη, παρουσιάζονται ορισμένες προτεινόμενες λύσεις για το «πρόβλημα» της γήρανσης των πληθυσμών, προερχόμενες από ελληνικές και ξένες πηγές, με ιδιαίτερη έμφαση στην πρόταση για την αντιμετώπιση του «προβλήματος» με την σύλληψη της ιδέας της «ενεργούς γήρανσης».