Tα κίνητρα και τα ψυχογραφικά χαρακτηριστικά των επισκεπτών του σκοτεινού τουρισμού

Abstract

Ο θάνατος, οι καταστροφές, η φρίκη αποτελούν κάποιες από τις έννοιες οι οποίες σχηματίζουν την εναλλακτική μορφή τουρισμού, η οποία ακαδημαϊκά είναι αναγνωρισμένη ως «σκοτεινός τουρισμός». Πρόκειται για μία μορφή, η οποία απασχολεί ιδιαιτέρως τη ξενόγλωσση αλλά και την ελληνική ακαδημαϊκή βιβλιογραφία, καθώς έχει διεξαχθεί πληθώρα μελετών σχετικά με τα κίνητρα που παρουσιάζουν οι τουρίστες για το σκοτεινό τουρισμό. Το βασικό ερώτημα, όμως, είναι «ποιοι είναι οι τουρίστες του σκοτεινού τουρισμού»; «Ποια κοινά χαρακτηριστικά προσωπικότητας και συμπεριφοράς εμφανίζουν»; Εκεί δυστυχώς η βιβλιογραφία απουσιάζει. Η παρούσα διπλωματική εργασία, λοιπόν, προσπαθεί να απαντήσει στις συγκεκριμένες ερωτήσεις και να καλύψει το κενό που υπάρχει στη βιβλιογραφία. Πιο συγκεκριμένα, στοχεύει στον εντοπισμό των δραστηριοτήτων, ενδιαφερόντων και απόψεων, δηλαδή τα λεγόμενα «ψυχογραφικά χαρακτηριστικά», που εμφανίζουν οι τουρίστες του συγκεκριμένου είδους. Για τη διερεύνηση των ερευνητικών μεταβλητών επιλέχθηκε η μέθοδος «μελέτης περίπτωσης», όπου η έρευνα πραγματοποιήθηκε στο διάσημο σκοτεινό αξιοθέατο της Θεσσαλονίκης, τον Λευκό Πύργο και ως όργανο συλλογής δεδομένων επιλέχθηκαν οι επιτόπιες εις βάθος συνεντεύξεις. Στο σύνολο ερωτήθηκαν 30 τουρίστες, από τους οποίους οι 21 πληρούσαν τα απαραίτητα κριτήρια επιλογής. Τα ευρήματα έδειξαν ότι τα βασικά κίνητρα επίσκεψης ήταν η αναγνωρισιμότητα του μνημείου, η επιθυμία για γνώση της ιστορίας του τόπου και το αίσθημα ότι «πρέπει» να τον επισκεφθούν, ως ένδειξη σεβασμού προς τους αποθανόντες. Όσον αφορά στα ψυχογραφικά χαρακτηριστικά, οι τουρίστες διακρίνονται από οργάνωση, ανάληψη ευθυνών, εξωστρέφεια, χαμηλό επίπεδο άγχους, ευαισθησία καθώς επίσης πρόκειται για άτομα με πολλές δραστηριότητες/ χόμπι. Τα αποτελέσματα δεν μπορούν να γενικευτούν λόγω ότι η μελέτη διεξήχθη σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή. Η παρούσα εργασία προτείνει στο μέλλον να γίνει μία ποσοτική έρευνα, προκειμένου να τεθούν ερευνητικές υποθέσεις. Τέλος, προτείνει μία μελλοντική έρευνα, που θα καλύψει ένα μεγαλύτερο γεωγραφικό εύρος, με στόχο να είναι δυνατή η γενίκευση των αποτελεσμάτων.