Η χρήση των αυτόνομων οπλικών συστημάτων και το δίκαιο πολέμου

Abstract

Η επιδίωξη για άμεση αποτελεσματικότητα των οπλικών συστημάτων, με το μικρότερο δυνατό κόστος για αυτόν που επιχειρεί, οδηγεί στην ολοένα αυξανόμενη ανάπτυξη και χρήση Αυτόνομων Οπλικών Συστημάτων (ΑΟΣ) στα θέατρα επιχειρήσεων, μιας και αποτελούν πολλαπλασιαστή ισχύος και την πρώτη επιλογή για τη διεξαγωγή επιχειρήσεων που χαρακτηρίζονται «βαρετές, βρώμικες κι επικίνδυνες». Στις περισσότερες πολεμικές εστίες του πλανήτη η χρήση drones είναι εκτεταμένη, με πολλαπλές αποστολές και αν και θεωρείται ότι προσδίδουν πλεονεκτήματα στην εμπόλεμη πλευρά η οποία τα χρησιμοποιεί, δεν είναι πλήρως ξεκάθαρο αν η χρήση τους είναι πάντα σύμφωνη με τους νόμους και τις επιταγές του διεθνούς δικαίου και το jus in bello του πολέμου. Τα χαρακτηριστικά του μη επανδρωμένου αεροσκάφους ως οπλικού συστήματος φαίνεται να το καταστούν πιο ευνοϊκό για τη συμμόρφωση με τις διατάξεις του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου σε σχέση με άλλα σε χρήση ανταγωνιστικά εναέρια οπλικά συστήματα, ενώ από την άλλη η επιλογή της τακτικής χρησιμοποίησής του κατά στοχευμένων στόχων και τα κριτήρια των «επιθέσεων χαρακτήρα» πιθανόν να ευθύνονται για τυχόν παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου. Σήμερα οι επιθέσεις μέσω drone δεν αποτελούν απλά ζήτημα παραβίασης του νόμου, αλλά ίσως ένα κενό του νόμου, μιας και δεν υπάρχει ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο που να μπορεί να τις ενσωματώσει. Σε κάθε περίπτωση μια νέα πρακτική κι ένας νέος τύπος επιθέσεων έχει κάνει την εμφάνισή του στη σκακιέρα των ένοπλων συγκρούσεων που όχι μόνο ήρθε για να μείνει αλλά αναπτύσσεται και διαδίδεται όλο και περισσότερο.