Η εμπειρική μελέτη της θρησκευτικότητας και του νοήματος της ζωής, και της επίδρασής τους στην υποκειμενική ευζωία των οικογενειών με ΑμεΑ

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες, όλο και περισσότερες έρευνες τονίζουν την σπουδαιότητα της θρησκευτικότητας και του νοήματος της ζωής για την πρόβλεψη της υποκειμενικής ευζωίας σε οικογένειες με Άτομα με Αναπηρία (ΑμεΑ). Στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα σχετικά με τις παραπάνω έννοιες λόγω της απουσίας εκτεταμένων μελετών σε αυτές τις οικογένειες. Σκοπός της παρούσας έρευνας ήταν: α) να διερευνήσει τα επίπεδα θρησκευτικότητας, νοήματος της ζωής και υποκειμενικής ευζωίας (ικανοποίησης από τη ζωή) και τις σχέσεις μεταξύ τους, β) να προσδιορίσει ποιες διαστάσεις της θρησκευτικότητας και του νοήματος της ζωής προβλέπουν την υποκειμενική ευζωία, γ) να εξετάσει την επίδραση των δημογραφικών χαρακτηριστικών στις μεταβλητές. Στην έρευνα συμμετείχαν 101 άτομα (73 γυναίκες και 28 άντρες), μέλη οικογενειών με ΑμεΑ. Χρησιμοποιήθηκαν τρία ψυχομετρικά εργαλεία: το ερωτηματολόγιο Θρησκευτικότητας (Religiosity Scale), το ερωτηματολόγιο Νοήματος Ζωής (Meaning in Life Questionnaire) και το ερωτηματολόγιο Υποκειμενικής Ευζωίας (Life Satisfaction Scale). Διαπιστώθηκε ότι τα μέλη βιώνουν μέσα επίπεδα θρησκευτικότητας, νοήματος της ζωής και υποκειμενικής ευζωίας. Μέτριες θετικές συσχετίσεις παρατηρήθηκαν ανάμεσα στις κύριες μεταβλητές, ενώ ισχυρή θετικά στατιστικά σημαντική συσχέτιση σημειώθηκε ανάμεσα στην υποκλίμακα της «ύπαρξης νοήματος στη ζωή» και της «προσωπικής/συναισθηματικής ικανοποίησης». Τέλος, η υποκλίμακα «ύπαρξης νοήματος στη ζωή» αποδείχτηκε πολύ ισχυρός προβλεπτικός παράγοντας της συνολικής υποκειμενικής ευζωίας, ενώ και η υποκλίμακα της «ενασχόλησης με θρησκευτικές πρακτικές» ερμήνευσε σημαντικά την υποκειμενική ευζωία. Η υποκλίμακα της «ύπαρξης νοήματος στη ζωή» βρέθηκε να προβλέπει σημαντικά και τις τρεις διαστάσεις της υποκειμενικής ευζωίας, η «ενασχόληση με θρησκευτικές πρακτικές» την «ικανοποίηση κοινωνικής ζωής» και η «αναζήτηση νοήματος στη ζωή» την «ικανοποίηση σκοπού ζωής». Η υποκλίμακα της «πίστης στον Θεό» δεν βρέθηκε να προβλέπει την υποκειμενικής ευζωία ή κάποια διάστασή της. Η παρούσα έρευνα αναδεικνύει τη σημασία της διερεύνησης των παραπάνω μεταβλητών στα μέλη οικογενειών με ΑμεΑ και τα δεδομένα της έχουν εφαρμογές στην εκπαίδευση, την Ψυχολογία, την Κοινωνιολογία και την Συμβουλευτική Οικογενειών.