Φορολογικός έλεγχος ; η ανάλυση των έμμεσων τεχνικών ελέγχου στην ελληνική πραγματικότητα.

Abstract

Από τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης, τα προβλήματα της ελληνικής κοινωνίας αναδείχθηκαν με έντονο τρόπο και τα κρισιακά φαινόμενα δημιούργησαν «παράπλευρες» συνέπειες. Η φοροδιαφυγή και οι οικονομικές παρατυπίες απέναντι στο νόμο αυξήθηκαν ακόμα περισσότερο, καθώς αρκετές επιχειρήσεις εκμεταλλεύτηκαν το αρνητικό οικονομικό κλίμα για να αιτιολογήσουν τη συγκεκριμένη συμπεριφορά τους, ενώ άλλες είδαν στη φοροδιαφυγή το «χέρι βοηθείας» για τη βιωσιμότητά τους. Στην προσπάθεια καταπολέμησης των οικονομικών εγκλημάτων, οι φορολογικοί έλεγχοι έχουν γίνει εντονότεροι. Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα, έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται έμμεσες τεχνικές ελέγχου προκειμένου να εκδοθεί πράξη διορθωτικού προσδιορισμού φόρου. Τρείς είναι οι κύριες έμμεσες τεχνικές ελέγχου που αναλύονται στα πλαίσια της ελληνικής νομοθεσίας. Είναι η τεχνική της ανάλυσης ρευστότητας του φορολογουμένου, της καθαρής θέσης αυτού και η τρίτη, του ύψους των τραπεζικών καταθέσεων και των δαπανών σε μετρητά. Οι παραπάνω τεχνικές καθώς και άλλες, οι οποίες αναλύονται στο δεύτερο μέρος της διπλωματικής εργασίας, εφαρμόζονται από τα αρμόδια φορολογικά όργανα ανάλογα με την εκάστοτε περίπτωση και τα στοιχεία που η ελεγκτική υπηρεσία έχει στη διάθεση της. Στόχος των τεχνικών, αποτελεί η εξεύρεση της μη δηλωθείσας φορολογητέας ύλης μέσω της ανάλυσης των οικονομικών δεδομένων του φορολογουμένου και χρησιμοποιώντας πληροφορίες κα στοιχεία από ένα εύρος πηγών, συμβάλλοντος μεταξύ άλλων στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και στη δημιουργία αισθήματος κοινωνικής δικαιοσύνης. Δεν έχουν διενεργηθεί πολλές έρευνες αναφορικά με τις έμμεσες τεχνικές ελέγχου, γι’ αυτό ο σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η ανάλυση της χρησιμότητας και του ρόλου των έμμεσων τεχνικών ελέγχου στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι έμμεσες τεχνικές ελέγχου αν και στην αρχή της εφαρμογής τους, θα αποτελέσουν μελλοντικά το κυριότερο μέσο της καταπολέμησης της φοροδιαφυγής.