Please use this identifier to cite or link to this item: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/21398
Full metadata record
DC FieldValueLanguage
dc.contributor.advisorΛίτσας, Σπυρίδωνel
dc.contributor.authorΜεντής, Γεώργιοςel
dc.date.accessioned2018-01-24T11:44:00Z-
dc.date.available2018-01-24T11:44:00Z-
dc.date.issued2018el
dc.identifier.urihttp://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/21398-
dc.descriptionΔιπλωματική εργασία--Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2018el
dc.description.abstractΗ περιοχή των Κούρδων στο Βόρειο Ιράκ αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές και στρατηγικής σημασίας περιοχές της ευρύτερης Μέσης Ανατολής. Μετά το τέλος του Σανταμικού/Μπααθικού καθεστώτος το 2003, ένεκα της επέμβασης των Αμερικανικών και συμμαχικών δυνάμεων στο Ιράκ , έχει παραμείνει-παρά τα πολλά και με πολλές παραμέτρους και διαστάσεις εσωτερικά και ευρύτερα προβλήματα,- σχετικά ήρεμη ,ενώ παρατηρήθηκε υπολογίσιμη ανάπτυξη σε πολλούς τομείς .Η σχετική πολιτική αυτονομία του Ιρακινού Κουρδιστάν μετά το τέλος του Σαντάμ και ειδικότερα από το 2005 και μετά , βρίσκεται σε μία ιδιόμορφη περίπτωση πολιτικών και άλλων εντάσεων με την κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης, η όποια ελέγχεται κυρίως από φιλο-ιρανικές δυνάμεις, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι του Ιρακινού Κουρδιστάν να αντιμετωπίζονται με καχυποψία και εχθρότητα από την Τεχεράνη και τις πληρεξούσιες ως και εξαρτώμενες δυνάμεις της στην Ιρακινή πρωτεύουσα. Επιπλέον όλα αυτά τα χρόνια-αν και όχι σε τέτοια ένταση-έχουνε παρατηρηθεί εντάσεις ανάμεσα στην Κουρδική πολιτική ηγεσία και ορισμένες μη-Μουσουλμανικές μειονότητες και πληθυσμούς που ζούνε στο βόρειο Ιράκ(κυρίως χριστιανικές) Οι ΗΠΑ μετά την ανατροπή του Σαντάμ το 2003 και την εκτέλεση του, ως και την σύλληψη πολλών Μπααθιστών αντιμετώπισαν διευρυμένο αντάρτικο στο πλείστο του Ιράκ , με τις περιοχές των Κούρδων συγκριτικά με τις υπόλοιπες της χώρας να είναι οι πλέον ήρεμες και ελεγχόμενες Μετά το 2004 όλοι οι Αμερικανοί διοικητές σε μεγάλα τμήματα της χώρας αντιμετώπισαν πολλές τρομοκρατικές ενέργειες, στις οποίες ο Κουρδικός παράγοντας ήταν με το μέρος τους , και συνέδραμε στην σχετική χαλάρωση στο βόρειο τμήμα του Ιράκ .Η Αμερικανική στρατιωτική διοίκηση στην Βαγδάτη αλλά και στις επιμέρους επαρχίες του Ιράκ επεδίωκε μέχρι το 2011 να κυριαρχήσει επί των κατά τόπους διενέξεων, ενώ την ίδια χρονική περίοδο η Τουρκία και το Ιράν (δύο χώρες με υπολογίσιμους Κουρδικούς πληθυσμούς από κοινού με την Συρία), με φανερές και αδιαφανείς κινήσεις στο Ιρακινό Κουρδιστάν προσπαθούσαν με διάφορους τρόπους να αυξήσουν την επιρροή τους και να επιβάλουν την δική τους ατζέντα ως και προτεραιότητες για τον έλεγχο της πλούσιας σε ενεργειακά κοιτάσματα περιοχής. Οι αντιπαραθέσεις για θέματα εδαφικά, ενεργειακά, πολιτικά, και οικονομικά μεταξύ των Κούρδων του Β Ιράκ και την κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης καθ όλο το χρονικό διάστημα μετά την ανατροπή του Σαντάμ, παρέμειναν αγεφύρωτες και από τον Ιανουάριο του 2009 (όταν εξελέγησαν Κούρδοι βουλευτές σε πληθυσμιακά μεικτές περιοχές) η κατάσταση παρουσίασε περαιτέρω χειροτέρευση Από την ίδια χρονική περίοδο οι Κούρδοι συνέχισαν πιο έντονα να μην αποδέχονται την παρουσία και διοίκηση του Σουνίτη/Άραβα κυβερνήτη της επαρχίας Νινευή στα βόρεια της χώρας .Η πολιτική αντιπαράθεση ξαφνικά έλαβε πιο βίαιες διαστάσεις, με αποτέλεσμα οι Αμερικανοί στα πλαίσια μίας οριακής οικοδόμησης εμπιστοσύνης να προτείνουν την σύσταση από κοινού περιπολιών με την συμμετοχή Ιρακινών και Κούρδων(κάτι που άρχισε τον Ιανουάριο του 2010). Οι Κούρδοι όλο αυτό το διάστημα εκτιμούσαν ότι με την δύναμη τους μπορούν να αλλάξουν τα δημογραφικά και τις ισορροπίες στο Ιρακινό Κοινοβούλιο , ενώ παράλληλα προκαλούσαν προβλήματα στην κεντρική κυβέρνηση της Βαγδάτης Από τον Μάρτιο του 2010 λόγω της απώλειας κάποιων βουλευτικών εδρών στο Ιρακινό Κοινοβούλιο , οι Κούρδοι για κάποιο χρονικό διάστημα μετρίασαν κάπως την έντονα διεκδικητική στάση τους. Η Κουρδική πολιτική δυναμική και εντός του γεωγραφικού χώρου που καταλαμβάνει το Ιρακινό Κουρδιστάν δέχθηκε περαιτέρω πλήγματα στις εσωτερικέ εξελίξεις και διεργασίες , αφού στις τοπικές-περιφερειακές εκλογές του 2009 για πρόεδρο και για μέλη της Κουρδικής περιφερειακής Εθνοσυνέλευσης, εμφανίστηκε ένα υπολογίσιμο ποσοστό της τάξης του 25% να μην συμβαδίζει με τα δύο γνωστά κόμματα , δηλαδή το Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα του Μπαρζανί και την Πατριωτική Ένωση του Κουρδιστάν του Ταλαμπανί. Οι δυνάμεις που κινήθηκαν εκτός των λιστών των συγκεκριμένων δύο κομματικών τάσεων, με τα κέρδη που αποκόμισαν από τις εκλογές έδειξαν ότι μπορούνε να διαδραματίσουν διαχρονικά σημαντικό ρόλο στις ενδο-Κουρδικές ζυμώσεις, αλλά και σε όποια τυχόν διαχείριση των επιμέρους κρίσιμων και αποσταθεροποιητικών ζητημάτων που σχετίζονται με τις σχέσεις τους με Σουνίτες, Σιίτες και άλλους τοπικούς πληθυσμούς και παράγοντες Δύο σημαντικά γεγονότα έλαβαν χώρα τα τελευταία χρόνια στο μετά-Σανταμικό Ιράκ. Το ένα ήταν η εντυπωσιακή ανάπτυξη του λεγόμενου Ισλαμικού Κράτους που το καλοκαίρι του 2014 αιφνιδίασε τους πάντες με την γρήγορη προώθηση και κατάληψη εδαφών σε Συρία και Ιράκ. Ειδικότερα τον Ιούνιο του 2014 κατέλαβε την Μοσούλη προκαλώντας φόβο και χάος στον αδύναμο Ιρακινό στρατό ενώ έθεσε υπό την κυριαρχία του υπολογίσιμα εδάφη στην Μεσοποταμία. Εφάρμοσε τον στυγνό Ισλαμικό νόμο , ενώ ήρθε σε στρατιωτική αντιπαράθεση με δυνάμεις των Κούρδων οι οποίες άντεξαν την πίεση των Ισλαμιστών και διατήρησαν περιοχές υπό τον έλεγχο τους, προσφέροντας κρίσιμο και χρήσιμο έδαφος στις δυνάμεις του διεθνούς συνασπισμού υπό τις ΗΠΑ , για να προχωρήσουν μέσα στην διετία 2015-2017 την ανακατάληψη εδαφών και στην απελευθέρωση τοπικών πληθυσμών από τον Ισλαμικό ζυγό σε Συρία και Ιράκ. Αν και το ISIS εξακολουθεί να διατηρεί νησίδες κάποιας επιρροής , οι Κούρδοι ειδικά στα καντόνια της βόρειας Συρίας καθώς και στην επαρχία Νινευή του Ιράκ αποδείχθηκαν χρήσιμες μονάδες στην ευρύτερη στρατηγική των Δυτικών δυνάμεων και των συμμάχων τους στον Αραβικό κόσμο για την ήττα του Ισλαμικού Κράτους. Το δεύτερο γεγονός σχετίζονταν με την ισχυρή, διαχρονική ως και διακαή τάση των Κούρδων για να αποκτήσουν μία ανεξάρτητη κρατική οντότητα, αφού αποτελούν τον μεγαλύτερό πληθυσμό επί της γης και δεν έχουνε καταφέρει να έχουνε το δικό τους κράτος. Στις 25 Σεπτεμβρίου του 2017 προχώρησαν -σε μία χρονική περίοδο όχι κατάλληλη λόγω των ευρύτερων εξελίξεων-.στην διενέργεια δημοψηφίσματος με κύριο ερώτημα την ανεξαρτησία του Ιρακινού Κουρδιστά από το Ιράκ, που ναι μεν σε συντριπτικό βαθμό υπερψηφίστηκε από τον Κουρδικό πληθυσμό, αλλά ευρύτεροι γεωπολιτικοί, γεωοικονομικοί και άλλοι λόγοι δεν έδωσαν την αναγκαία βαρύτητα στην συγκεκριμένη κίνηση , ενώ διεθνείς ως και περιφερειακοί παράγοντες ή το καταδίκασαν ή το αγνόησαν. Πάντως η όλη κατάσταση των Κούρδων στο Ιρακινό Κουρδιστάν παραμένει τεταμένη και η παρουσία τους ως και μελλοντικές κινήσεις εξαρτώνται πολύ από ενδογενείς τοπικούς περιφερειακούς ως και διεθνείς παράγοντες και πολυδιάστατα συμφέροντα.el
dc.format.extent94el
dc.language.isoelen
dc.publisherΠανεπιστήμιο Μακεδονίαςel
dc.rightsAttribution-NoDerivatives 4.0 Διεθνέςen
dc.rights.urihttp://creativecommons.org/licenses/by-nd/4.0/en
dc.titleΟι Κούρδοι του Βορείου Ιράκ: προοπτικές και προκλήσεις στην μετά Σαντάμ εποχήel
dc.typeElectronic Thesis or Dissertationen
dc.typeTexten
dc.contributor.departmentΔιατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλειαel
Appears in Collections:ΔΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια (M)

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
MentisGeorgiosMsc2018.pdf1.45 MBAdobe PDFView/Open


This item is licensed under a Creative Commons License Creative Commons