Συνέχειες και μετεξελίξεις στη μεταψυχροπολεμική Αμερικανική στρατηγική ασφαλείας

Abstract

Η ασφάλεια, ένα από τα σημαντικότερα αγαθά του ανθρώπου, απαιτεί όχι μόνο κόπο και προσπάθεια, αλλά και τρόπο. Ο τρόπος καθορίζεται μέσω της στρατηγικής, η οποία στη μεταψυχροπολεμική περίοδο, στις ΗΠΑ, εκφράζεται κυρίως μέσω του κειμένου της Αναφοράς Στρατηγικής Εθνικής Ασφαλείας, και της οποίας η παρούσα εργασία εξετάζει τις συνέχειες και τις μετεξελίξεις. Στην αρχή παρουσιάζεται η έννοια της στρατηγικής και η ιστορική πορεία τόσο των θεσμικών κειμένων, αλλά και των διαφόρων στρατηγικών που εφαρμόστηκαν, με βηματισμό την εκάστοτε αλλαγή προέδρου των ΗΠΑ. Στη συνέχεια, η μελέτη συνεχίζεται με άξονα τα τέσσερα κύρια στοιχεία μίας στρατηγικής, τα εθνικά συμφέροντα, τους σκοπούς και στόχους που τα εξυπηρετούν, το στρατηγικό περιβάλλον μέσα στο οποίο πρέπει να προστατευθούν και τις απειλές εναντίον τους που το διαμορφώνουν, καθώς και το πώς αυτά θα διαφυλαχθούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο λαμβάνοντας υπόψη τα διαθέσιμα μέσα και τις πηγές εθνικής ισχύος. Αναμενόμενη διαπίστωση αποτελεί ότι οι ΗΠΑ παντού, πάντοτε και πάνω απ’ όλα, εξυπηρετούν τα εθνικά τους συμφέροντα εκ των οποίων τα 4 βασικά, παρά τις διαφοροποιήσεις στην περιγραφή τους, την ιεράρχηση τους, ή την ανάλυση τους σε σκοπούς και στόχους είναι η φυσική ασφάλεια, η προώθηση των Αμερικανικών αξιών, η οικονομική ευημερία και η σταθερή παγκόσμια τάξη. Από τη μία η διαθεσιμότητα πόρων και από την άλλη τα επιδιωκόμενα οικονομικά οφέλη, επηρεάζουν και σε πολύ μεγάλο βαθμό καθορίζουν, την στρατηγική. Όμως αυτό που αλλάζει δραστικά με την πάροδο του χρόνου είναι οι απειλές και έτσι, ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν, αλλά και βέβαια ποιές και με ποια προτεραιότητα θα αναλώσουν τους συντελεστές ισχύος των ΗΠΑ, είναι το στοιχείο εκείνο που επιδέχεται την μεγαλύτερη ανάπτυξη πρωτοβουλίας και προσφέρει άπλετο πεδίο εφαρμογής πολιτικών καθώς και διαφοροποίησης από τις προηγούμενες στρατηγικές και μετεξέλιξης τους.