Παρακαλώ χρησιμοποιήστε αυτό το αναγνωριστικό για να παραπέμψετε ή να δημιουργήσετε σύνδεσμο προς αυτό το τεκμήριο: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/21370
Τίτλος: Ρωσοτουρκικές σχέσεις 2015 - 2017
Συγγραφείς: Τσεσμετζής, Στέργιος
Λέξεις-Κλειδιά: Ρωσία
Τουρκία
Διεθνείς Σχέσεις
Περιφερειακό σύστημα Ρωσίας - Τουρκίας
Σχέσεις Ρωσίας και Τουρκίας
Ημερομηνία Έκδοσης: 2018
Εκδότης: Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Επιτομή: Σκοπός της εργασίας αυτής είναι η εξέταση των σχέσεων Ρωσίας και Τουρκίας, την περίοδο 2015 – 2017. Τα γεγονότα, η ποιότητα, τα αίτια, η φύση και οι διαστάσεις των σχέσεων αυτών καθώς και οι πιθανές προοπτικές τους στο ορατό μέλλον είναι βασικά ζητήματα που εξετάζονται, ερευνώνται και παρουσιάζονται υπό τη σκιά πάντα ενός θεμελιώδους προβληματισμού για τις Διεθνείς Σχέσεις: πόσο πιθανό δηλαδή είναι και υπό ποιες προϋποθέσεις, με βάση την κατάσταση των σχέσεων αυτών σήμερα, να βρεθούν οι δύο χώρες κάποια στιγμή στο ορατό μέλλον σε εμπόλεμη κατάσταση. Τα γεγονότα που έχουν λάβει χώρα μεταξύ των δύο χωρών την τελευταία διετία συνθέτουν το πρώτο κεφάλαιο της εργασίας και λειτουργούν ως «σημεία», η διασύνδεση των οποίων δίνει ένα τελικό περίγραμμα των σχέσεων αυτών. Χαρακτηριστικά σημεία του περιγράμματος αυτού είναι από τη μια το γεγονός της κατάρριψης ενός ρωσικού πολεμικού αεροσκάφους από τουρκικό μαχητικό στα σύνορα Τουρκίας – Συρίας το Νοέμβριο του 2015 που επιδείνωσε δραματικά τις διμερείς τους σχέσεις καθώς και οι δηλώσεις, από την άλλη, του Ρώσου προέδρου Πούτιν για πλήρη εξομάλυνση των σχέσεων αυτών, σχεδόν ένα χρόνο μετά. Στο δεύτερο κεφάλαιο, καταγράφεται ένα σύντομο «ιστορικό» των γεγονότων και των σχέσεων των δύο κρατών στην προ του 2015 εποχή ενώ συμπεριλαμβάνονται και στοιχεία από ιστορικές περιόδους που δεν επηρεάζουν πια τις σημερινές τους σχέσεις, όπως πχ πριν τον Α’ ΠΠ αλλά και πιο πίσω, μέχρι και τον 16ο μΧ αιώνα όταν οι δύο χώρες αποτελούσαν τον πυρήνα της Οθωμανικής και της Ρωσικής αυτοκρατορίας. Μέσα από αυτή την σύντομη αλλά χρήσιμη αναδρομή ξεδιπλώνεται όλο το ιστορικό background των Ρωσοτουρκικών σχέσεων που κάθε άλλο παρά ως φιλικό και ειρηνικό μπορεί να χαρακτηριστεί, με εξαίρεση δύο μόνο περιόδους: τη δεκαετία του ’20 και ίσως αυτή του ’90. Το τρίτο κεφάλαιο ασχολείται με την παρουσίαση ορισμένων αριθμητικών στοιχείων και δεδομένων που χαρακτηρίζουν σήμερα τα δύο κράτη και ουσιαστικά αφορούν στις δυνατότητες και ικανότητες που αυτά διαθέτουν, κυρίως στους τομείς της οικονομίας, της ενέργειας, της δημογραφίας (πληθυσμός) και των ένοπλων δυνάμεων. Η παρουσίαση αυτή, εκτός των άλλων, χρησιμεύσει και ως εργαλείο διερεύνησης της σχετικής ισχύος των δύο δρώντων καθώς και προσδιορισμού της θέσης που κατέχουν αυτοί στο διεθνές σύστημα. Μέσα από τη σύγκριση των στοιχείων αυτών μπορούμε να διαπιστώσουμε τη μεγάλη σχετική ισχύ της Ρωσίας έναντι της Τουρκίας σχεδόν σε όλους τους κρίσιμους τομείς αλλά και το γεγονός ότι η ισχύς και των δύο σήμερα και μετά από μια κούρσα συνεχόμενης ανόδου τα τελευταία δεκαπέντε έτη, βρίσκεται σε πτώση με την Ρωσία να υφίσταται πάντως και τις μεγαλύτερες απώλειες. Η αναζήτηση της θεωρητικής βάσης στην οποία θα βασιστεί η ανάλυση των δεδομένων των τριών πρώτων κεφαλαίων είναι το αντικείμενο του τέταρτου κεφαλαίου όπου και παρουσιάζονται στοιχεία από τη θεωρία των Διεθνών Σχέσεων και κυρίως έννοιες όπως «Θεωρήσεις Διεθνών Σχέσεων», «Ισχύς», «Στρατηγικές κρατών» και «Αιτίες πολέμου» (άνθρωπος, κράτος, διεθνές σύστημα) με τον Επιθετικό Ρεαλισμό του J. Mearsheimmer καθώς και τις «τρεις εικόνες» του K. Waltz (και κυρίως αυτή του Διεθνούς Συστήματος) να θεωρούνται ως το καταλληλότερο θεωρητικό υπόβαθρο για τους σκοπούς της εργασίας αυτής. Η ανάλυση των πληροφοριών των τριών πρώτων κεφαλαίων μέσα πια από το πρίσμα του Επιθετικού Ρεαλισμού, είναι το αντικείμενο του πέμπτου κεφαλαίου. Κατά μια έννοια, αποτελεί δε και το σημαντικότερο τμήμα αυτής διότι είναι εκείνο που ουσιαστικά, συνδέοντας την παρατήρηση με τη θεωρία, οδηγεί σε συγκεκριμένα συμπεράσματα και εκτιμήσεις. Συριακός εμφύλιος πόλεμος, ρόλος των Κούρδων στα σύνορα της Τουρκίας, περαιτέρω απομάκρυνση και των δύο χωρών από τη Δύση, ενεργειακά ζητήματα, οικονομική αλληλεξάρτηση καθώς και σοβαρά οικονομικά προβλήματα αποτελούν κρίσιμους παράγοντες που επηρεάζουν και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία των σχέσεων αυτών, άλλοτε θετικά και άλλοτε αρνητικά. Από την πολύπλοκη αυτή εξίσωση δεν μπορούν βέβαια να λείπουν οι ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ και μπορεί κανείς ξεκάθαρα να παρατηρήσει ότι όσο περισσότερο απομακρύνονται Ρωσία και Τουρκία από τη Δύση τόσο και εντείνονται οι προσπάθειες τους να έρθουν πιο κοντά η μία στην άλλη παρά το σοβαρά και μεγάλα άλυτα ζητήματα που αντιμετωπίζουν μεταξύ τους. Παράλληλα όμως καταγράφεται και μια σημαντική διαπίστωση: η Ρωσία είναι μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη που κινείται ηγεμονικά και μαζί με τις ΗΠΑ διαδραματίζει το σημαντικότερο ρόλο στο περιφερειακό υποσύστημα της περιοχής της ενώ η Τουρκία, από την άλλη, είναι μια σαφώς λιγότερο ισχυρή χώρα που οι ηγεμονικές της φιλοδοξίες (βλ. δόγμα Νταβούτογλου και «νέο-οθωμανισμός») έχουν περιοριστεί στο ελάχιστο τα τελευταία χρόνια και που φαίνεται να έχει εγκλωβιστεί μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων αντιμετωπίζοντας σημαντικά στρατηγικά αδιέξοδα. Σε κάθε περίπτωση οι σχέσεις των δύο χωρών στο ορατό μέλλον, θα εξαρτηθούν σε μεγάλο βαθμό από τις εξελίξεις στη Συρία, την πορεία των σχέσεων της Ρωσίας με τη Δύση καθώς και αυτών της Τουρκίας με ΗΠΑ, ΝΑΤΟ και ΕΕ. Ο αντίκτυπος δε των σχέσεων αυτών θα είναι σημαντικός όχι μόνο για το Διεθνές Σύστημα και την ισορροπία της ισχύος σε αυτό αλλά και για την ίδια την Ελλάδα που οφείλει να βρίσκεται σε διπλωματική και όχι μόνο ετοιμότητα προκειμένου να εκμεταλλευτεί ευκαιρίες αλλά και να αποτρέψει τυχόν δυσάρεστες εξελίξεις.
Περιγραφή: Διπλωματική εργασία--Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2018.
URI: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/21370
Δικαιώματα: Attribution-NoDerivatives 4.0 Διεθνές
Εμφανίζεται στις Συλλογές:ΔΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια (M)

Αρχεία σε αυτό το Τεκμήριο:
Αρχείο Περιγραφή ΜέγεθοςΜορφότυπος 
TsesmetzisStergiosMsc2018.pdf3.42 MBAdobe PDFΠροβολή/Ανοιγμα


Αυτό το τεκμήριο προστατεύεται από Αδεια Creative Commons Creative Commons