Η διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως παράγων σταθεροποίησης των Βαλκανίων. Προβλήματα, προοπτικές και συνέπειες για την ελληνική ασφάλεια και εξωτερική πολιτική.

Abstract

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ιδρυθεί διακηρύττοντας ένα σύνολο κοινών αξιών και αρχών προϋποθέτοντας ότι κάθε κράτος της Ευρώπης, το οποίο ασπάζεται και δέχεται τις αξίες και τις αρχές αυτές, μπορεί να γίνει μέλος της κατόπιν υποβολής σχετικής αιτήσεως. Η διαδικασία αυτή αποτελεί τη διεύρυνση της Ένωσης, που εμφανίζεται ως βασική δύναμη μεταμόρφωσης και καλλιέργειας της δημοκρατίας και της οικονομικής απελευθέρωσης στα κράτη – μέλη. Έτσι, η διεύρυνση έχει αποτελέσει στο παρελθόν, αλλά ακόμα και σήμερα βασικό μέλημα και πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ώστε να θεμελιωθεί μια ζώνη ειρήνης και πολιτικής σταθερότητας και ανάπτυξης στην Ευρώπη. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου είχε σαν αποτέλεσμα την δημιουργία ενός αισιόδοξου κλίματος ως προς τη σχέση της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες των Βαλκανίων, ωστόσο η πολιτική αστάθεια, που ακολούθησε τα επόμενα χρόνια, είχε ως συνέπεια να κλονιστεί όλη η περιοχή αυτή. Η κρίση αυτή επιτάθηκε από τις συγκρούσεις των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Οι παραπάνω εξελίξεις επέφεραν τις εντατικές προσπάθειες για τη διεύρυνση της Ένωσης με την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων στο πλαίσιο και της διαδικασίας της Ευρωπαϊκής Ενοποίησης. Εξάλλου, η ιστορική και γεωγραφική σημασία των Δυτικών Βαλκανίων είναι τέτοια, ώστε να αιτιολογείται η ένταξή τους στο Ευρωπαϊκό Κεκτημένο. Ωστόσο, είναι σαφές ότι μια τέτοια διεύρυνση δε μπορεί να λάβει χώρα δίχως να επιδράσει στην ελληνική ασφάλεια και εξωτερική πολιτική, με τον ρόλο της Ελλάδας στην ενταξιακή πορεία των χωρών των Βαλκανίων να είναι ιδιαίτερα ενεργός, ειδικά κατά τα αρχικά στάδια της πολιτικής διεύρυνσης.