Αντιμετώπιση υβριδικών απειλών και ο ρόλος της πολιτικο - στρατιωτικής συνεργασίας

Abstract

Οι υβριδικές απειλές καθιστούν την ανάγκη για ανταπόκριση επιτακτική. Η δράση ξεκινά με τον προσδιορισμό και την αναγνώριση του φαινομένου, συνεχίζεται με τη γνώση του αντιπάλου και κατόπιν διακρίνεται σε πτυχές ανάλογα με τον φορέα αντιμετώπισής του. Η ραγδαία εξέλιξη και οι πολλαπλές μορφές που μπορούν να λάβουν οι υβριδικές επιχειρήσεις συνιστούν ορθολογικό και άμεσο σχεδιασμό, διότι οι συνθήκες αλλάζουν συνεχώς, το ίδιο και οι δρώντες. Η θέση της Ελλάδας στο διεθνές σύστημα επιτάσσει τη μελέτη του συστημικού επιπέδου με άξονα την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ, και δευτερευόντως τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών. Κάθε παράγοντας αντιλαμβάνεται με ξεχωριστό τρόπο την έννοια της υβριδικής απειλής, διαθέτει διαφορετικές ρυθμίσεις, επιχειρεί να εξελίξει το δικό του πρόγραμμα ανάλογα με τα τρωτά σημεία που αντιμετωπίζει στο εσωτερικό του και εν τέλει έχει ποικίλα αποτελέσματα στις επιχειρήσεις του. Η πρόκληση έγκειται στην ικανότητα ειλικρινούς αποτίμησης θετικών και αρνητικών σημείων στην προσέγγιση που υιοθετεί κάθε φορέας, αναθεώρησης όσων τμημάτων μπορούν να αποτελέσουν ανασταλτικό παράγοντα για τη μετέπειτα πορεία του προγραμματισμού, καθώς και βούλησης για ουσιαστική αλληλεπίδραση. Οι υβριδικές απειλές απευθύνονται σε όλη τη διεθνή κοινότητα, επηρεάζονται οι διεθνείς δρώντες και τα κράτη-μέλη τους, οπότε η εξάλειψη των κινδύνων είναι καθήκον όσων μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη για αποφασιστικές πρωτοβουλίες. Η συνεργασία εναντίον κοινής απειλής θα ήταν η ιδανική λύση, όμως η διεθνής πραγματικότητα επιφυλάσσει διαφορετικές συνθήκες για τα κράτη, τους οργανισμούς, τις οντότητες, συνεπώς δεν μπορούν όλοι να ανταποκριθούν στον ίδιο βαθμό. Τα εθνικά συμφέροντα, η διαφορά ισχύος, η οικονομική ανισορροπία, η τεχνολογική πρόοδος, είναι μερικοί μόνο από τους παράγοντες που κατευθύνουν τις προσπάθειες προς θετικά ή μη αποτελέσματα. Η Ε.Ε. και το ΝΑΤΟ συνθέτουν το πλαίσιο δράσης της Ελλάδας, το οποίο χρειάζεται να προσαρμοστεί στις νέες καταστάσεις, εφόσον οι δρώντες καταφέρουν, μέσα από ουσιαστικές και συνεργατικές διαβουλεύσεις, να εξελίξουν τις δυνατότητές τους αναπτύσσοντας κοινή πολιτική.