Ο ψηφιακός φάκελος μαθητή (ePortfolio) και η εφαρμογή-αξιοποίησή του στο δημοτικό σχολείο

Abstract

Στην παρούσα εργασία επιχειρείται η διερεύνηση των εμπειριών των μαθητών του Δημοτικού Σχολείου σχετικών με την υλοποίηση και αξιοποίηση του Ψηφιακού Φακέλου Επιτευγμάτων του Μαθητή (ePortfolio), ενταγμένου στη μαθησιακή διαδικασία. Η έρευνα σχεδιάστηκε με αφορμή τις τρέχουσες ανάγκες μεταρρυθμίσεων στον χώρο της εκπαίδευσης για την εισαγωγή καινοτομιών σε όλες τις βαθμίδες της, την εμπέδωση σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων και στην πραγμάτωση των ψηφιακών τεχνολογιών σε όλες τις πτυχές του εκπαιδευτικού έργου. Η αξιοποίηση του Ψηφιακού Φακέλου Επιτευγμάτων του Μαθητή στον χώρο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης επικεντρώνεται στον διττό ορισμό του, ως «προϊόν» ή ένας χώρος, προσωπικός, στον οποίο ο μαθητής συλλέγει τα ψηφιακά του αρχεία αποδεικνύοντας τη μαθησιακή του πορεία. Συγχρόνως, είναι και μια «διαδικασία» της προσωπικής του μάθησης, καθώς, κατά τη δημιουργία του, ο μαθητής προβληματίζεται σχετικά με την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του, αναγνωρίζει τις μαθησιακές του εμπειρίες και παρουσιάζει τα αποδεικτικά στοιχεία της μάθησής του σε τρίτους. Η καταγραφή των εμπειριών των μαθητών πραγματοποιήθηκε με τη χρήση του μεθοδολογικού εργαλείου, στο πλαίσιο της ποιοτικής έρευνας, της συζήτησης σε ομάδες εστίασης (focus group). Διαμέσου της επεξεργασίας των δεδομένων, ακολουθώντας την ερμηνευτική φαινομενολογική ανάλυση και κωδικοποίηση, στα θέματα που αναδύθηκαν ο Ψηφιακός Φακέλος Επιτευγμάτων του Μαθητή (ePortfolio) αναφέρεται ως ένα δυναμικό εργαλείο με δυνατότητες συνεχούς αναπροσαρμογής του περιεχομένου του, προάγει την αυτό-αξιολόγηση, ενισχύει δεξιότητες μεταγνώσης, ενδυναμώνει τις ψηφιακές δεξιότητες των μαθητών και συμβάλλει στο γενικό εκπαιδευτικό πλαίσιο προαγωγής της μάθησης. Επιπλέον ζητήματα που αναδείχθηκαν από τη συγκεκριμένη ερευνητική μελέτη ήταν οι συνέπειες των κοινωνικοοικονομικών ανισοτήτων στην ουσιαστική συμμετοχή ορισμένων παιδιών, μειονεκτικών ομάδων, στο έργο της δημιουργίας του ePortfolio, η ενδυνάμωση στους μαθητές της ιδέας και της αξίας της εποικοδομητικής κριτικής των άλλων, καθώς και η αναγκαιότητα της χρήσης πρότυπων-δομημένων ηλεκτρονικών συστημάτων, που θα παρέχουν συνθήκες συνεργασίας και αλληλεπίδρασης, διασφαλίζοντας, συγχρόνως, εμπιστοσύνη για την ιδιωτικότητα.