Η ελληνική νομοθεσία για τη ρυθμιστική διακυβέρνηση (Ν.4048/ 2012) υπό το πρίσμα της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Better Regulation

Abstract

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η μελέτη της ενιαίας ευρωπαϊκής πολιτικής για «καλύτερη νομοθέτηση» και διοικητική σύγκλιση. Η ανάγκη για καλύτερη νομοθέτηση προκύπτει από τη διαπίστωση ότι η πολυνομία, η ασάφεια, οι ατελείς ρυθμίσεις, οι νομοτεχνικές αστοχίες και οι ρυθμιστικές επικαλύψεις – οι τελευταίες ως απόρροια της απουσίας ουσιαστικού συντονισμού κατά τη νομοπαρασκευαστική διαδικασία – οδηγούν σε σοβαρές διοικητικές δυσλειτουργίες, όπως η ευθυνοφοβία, η αναποτελεσματικότητα και η χαμηλή παραγωγικότητα, ενώ παράλληλα, αυξάνεται το κόστος λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης σε βάρος των πολιτών και των επιχειρήσεων. Το Μάρτιο του 2012 ψηφίστηκε ο νόμος 4048/2012 με τίτλο «Ρυθμιστική Διακυβέρνηση: Αρχές, Διαδικασίες και Μέσα Καλής Νομοθέτησης», κατά τα πρότυπα των «Αρχών του ΟΟΣΑ για την ποιότητα των κανονιστικών ρυθμίσεων», κυρίως όμως της «Διοργανικής Συμφωνίας για τη βελτίωση της νομοθεσίας της Ε.Ε.». Ο νόμος αποσκοπεί στην αναμόρφωση της διαδικασίας παραγωγής και διοίκησης των νομοθετικών και κανονιστικών ρυθμίσεων. Αυτό επιδιώκεται με την οριοθέτηση των διαδικασιών παραγωγής ρυθμίσεων, με την τήρηση των αρχών και την εφαρμογή των μέσων καλής νομοθέτησης. Ως αρχές της καλής νομοθέτησης ορίζονται η αναλογικότητα, η απλότητα του περιεχομένου των ρυθμίσεων, η αποφυγή αντιφατικών ρυθμίσεων, η διαφάνεια, η δυνατότητα υποβολής προτάσεων κατά την κατάρτιση των ρυθμίσεων, η δημοκρατική νομιμοποίηση. Μέσα επίτευξης αυτών των αρχών, κατά το νόμο, αποτελούν ιδίως η διαβούλευση, η ανάλυση των συνεπειών των ρυθμίσεων, η αιτιολογική έκθεση των νόμων, η απλούστευση, η κωδικοποίηση και η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων εφαρμογής των ρυθμίσεων. Γενικότερα, ο Ν. 4048/2012 διαπνέεται από τη λογική και τις αρχές της κανονιστικής μεταρρύθμισης, σύμφωνα με την οποία έχουμε περιορισμό του κράτους και ενδυνάμωση του ρόλου της αγοράς, η οποία, απαλλαγμένη από ρυθμιστικές παρεμβάσεις, θεωρείται ότι γίνεται περισσότερο ευέλικτη και ανταγωνιστική. Η μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί στην εργασία αυτή στηρίζεται: α) σε επισκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας, β) σε έρευνα στο διαδίκτυο και γ) σε ανάλυση του κανονιστικού πλαισίου σε επίπεδο ΟΟΣΑ, ενωσιακό και εθνικό.