Σχεδιασμός και υλοποίηση εξατομικευμένου προγράμματος σεξουαλικής εκπαίδευσης: δύο μελέτες περίπτωσης εφήβων με αυτισμό και νοητική αναπηρία

Abstract

Η ενημέρωση και η αγωγή για την ανθρώπινη σεξουαλικότητα διαδραματίζει θετικό ρόλο στην ομαλή ολοκλήρωση της προσωπικότητας του ατόμου. Για τους νέους με νοητική αναπηρία ή/και αυτισμό η σεξουαλική εκπαίδευση απαιτεί, αρχικά, την αξιολόγηση των αναγκών τους, και έπειτα το σχεδιασμό ενός εξατομικευμένου προγράμματος, όσον αφορά στην παροχή και παρουσίαση των πληροφοριών και στον καθορισμό του περιεχομένου. Το πιο αποτελεσματικό σεξουαλικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα είναι αυτό που ενσωματώνει στο πρόγραμμα τις ανάγκες που είναι κατάλληλες για την ηλικία, τις ικανότητες, το φύλο και το επίπεδο ωριμότητας του μαθητή με αναπηρία. Η παρούσα έρευνα, αποτελεί μία μελέτη περίπτωσης, για το σχεδιασμό και την υλοποίηση ενός εξατομικευμένου προγράμματος σεξουαλικής εκπαίδευσης για δύο μαθητές με αυτισμό και νοητική αναπηρία. Αξιολογήθηκε αρχικά το επίπεδο των σεξουαλικών γνώσεων των δύο μαθητριών με αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο, οι ερωτήσεις του οποίου αφορούν επτά θέματα: Φυσιολογία, σεξουαλική επαφή, εγκυμοσύνη, αντισύλληψη, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, ακατάλληλες συμπεριφορές από τους άλλους και ακατάλληλο άγγιγμα προς τους άλλους. Στη συνέχεια, εφαρμόστηκε το εξατομικευμένο πρόγραμμα σεξουαλικής εκπαίδευσης, που σχεδιάστηκε, στις μαθήτριες, ατομικά και μετά την ολοκλήρωσή του ακολούθησαν άλλες δύο αξιολογήσεις, η μία αμέσως μετά και η άλλη τρεις εβδομάδες αργότερα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι υπήρξε σημαντική αύξηση τον γνώσεων των δύο μαθητριών γύρω από όλα τα θέματα που καλύφθηκαν στην εκπαίδευση. Τρεις εβδομάδες μετά την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης, οι γνώσεις αυτές μειώθηκαν, όχι όμως σημαντικά. Ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα σεξουαλικής εκπαίδευσης, συμπερασματικά, είναι δυνατό να ωφελήσει ένα άτομο με αυτισμό ή/και νοητική αναπηρία.