Η επίδραση του μοντεσσοριανού υλικού στη λεπτή κινητικότητα: συγκριτική μελέτη εκπαιδευτικού προγράμματος παρέμβασης σε παιδιά με αυτισμό και νοητική αναπηρία

Abstract

Η Μοντεσσοριανή Εκπαίδευση αποτελεί από τις αρχές του 19ου αιώνα μια εναλλακτική μορφή εκπαίδευσης, κατά την οποία το παιδί εκπαιδεύεται μέσω ενεργών και όχι παθητικών ερεθισμάτων. Οι αρχές της Μοντεσσοριανής Αγωγής δομήθηκαν με παιδοκεντρικό τρόπο, ώστε να δημιουργηθεί ένα τέτοιο κλίμα που θα ευνοεί την ανάπτυξη της προσωπικότητας του παιδιού μέσα σε ένα ασφαλές, δομημένο, με πολλαπλά και ανανεώσιμα ερεθίσματα περιβάλλον, με το παιδί να είναι ο πρωταγωνιστής και ο κύριος διαχειριστής της γνώσης του. Αυτή η εναλλακτική μορφή εκπαίδευσης αν και αρχικά δομήθηκε, προκειμένου να βοηθηθούν και να αναπτυχθούν οι δεξιότητες ατόμων με αναπηρίες, κατά το πέρασμα των ετών φάνηκε ότι εξελίχθηκε και πλέον εφαρμόζεται αποκλειστικά σε παιδιά τυπικής ανάπτυξης. Οι έρευνες που επιχειρούν να εξερευνήσουν και να παράγουν σύγχρονα δεδομένα παντρεύοντας τη Μοντεσσοριανή Εκπαίδευση με τις αναπηρίες είναι ελάχιστες. Σκοπός, λοιπόν, της παρούσας έρευνας είναι να διερευνηθεί η επίδραση του Μοντεσσοριανού υλικού στη λεπτή κινητικότητα και τον οπτικοκινητικό συντονισμό στα παιδιά με αυτισμό και νοητική αναπηρία. Η συλλογή δεδομένων πραγματοποιήθηκε μέσω της διπλής εφαρμογής των εργαλείων αξιολόγησης, στην αρχή και στο τέλος το προγράμματος παρέμβασης, το BOT-2 και το Developmental Test of Visual-Motor Integration-6 (VMI-6). Τα ευρήματα όπως προκύπτουν, έπειτα από παρέμβαση τρεισήμισι μηνών, παρουσιάζονται εξαιρετικά ενδιαφέροντα, καθώς μέσα από αυτά αναδεικνύεται η αξία της Μοντεσσοριανής Αγωγής, αλλά και του υλικού που περιλαμβάνει. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν από εκπαιδευτικούς, τόσο της ειδικής όσο και της γενικής εκπαίδευσης, και ενδεχομένως να αποτελούν ένα λιθαράκι για μετέπειτα έρευνες, οι οποίες θα μπορέσουν να διερευνήσουν πιο ενδελεχώς το συνδυασμό ειδικής εκπαίδευσης και Μοντεσσοριανής Αγωγής, και ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου απουσιάζουν τέτοιου είδους έρευνες.