Η επίδραση μιας βραχύχρονης παρέμβασης με τη μέθοδο της αλληλοδιδακτικής στην αυτοεκτίμηση των μαθητών δημοτικού σχολείου και στη στάση τους απέναντι στο μάθημα της μουσικής

Abstract

Η παρούσα εργασία αφορά σε μία έρευνα δράσης που μελετά τη μέθοδο της αλληλοδιδακτικής και την πιλοτική εφαρμογή της στη σχολική τάξη στο μάθημα της μουσικής. Στόχος της παρούσας έρευνας ήταν να διερευνήσει την επίδραση της αλληλοδιδακτικής μεθόδου στην στάση των μαθητών απέναντι στο μάθημα μουσικής, στο σχολείο, στην ίδια την μέθοδο, καθώς και στην αυτοεκτίμησή τους. Το δείγμα αποτέλεσαν 22 μαθητές Δ’ δημοτικού σχολείου μικρού αστικού κέντρου στη βόρεια Ελλάδα. Η ερευνητική παρέμβαση περιλάμβανε την εφαρμογή τεσσάρων μαθημάτων που οργανώθηκαν από την ερευνήτρια με βάση τη μέθοδο της αλληλοδιδακτικής λαμβάνοντας υπόψη τις προτιμήσεις των μαθητών σχετικά με τα θέματα που θα ήθελαν να διδαχθούν στο μάθημα της μουσικής. Για το σύνολο των μαθημάτων αυτών, ορίστηκαν από την ερευνήτρια τέσσερα ζευγάρια δασκάλων/μαθητών (ένα ζευγάρι για κάθε μάθημα), οι οποίοι κλήθηκαν να διδάξουν στους υπόλοιπους μαθητές όσες δραστηριότητες είχαν οργανωθεί από την ερευνήτρια. Για κάθε μάθημα που διδάχθηκε στην τάξη από τους δασκάλους/μαθητές, προηγήθηκαν τρεις συναντήσεις προετοιμασίας των δασκάλων/μαθητών με την δασκάλα μουσικής/ερευνήτρια. Οι δάσκαλοι/μαθητές ανέλαβαν τον ρόλο του δασκάλου μόνο στο μάθημα που τους είχε ανατεθεί, ενώ στα υπόλοιπα μαθήματα ήταν απλοί μαθητές. Διερευνήθηκε η στάση των μαθητών απέναντι στην μέθοδο της αλληλοδιδακτικής και η επίδρασή της στην αυτοεκτίμησή τους πριν και μετά τη βραχύχρονη παρέμβαση. Η ομαδική συζήτηση, η συνέντευξη, το «Ερωτηματολόγιο Αυτοεκτίμησης του Lawrence», το «Ερωτηματολόγιο Απόψεων Μαθητών» και το ημερολόγιο (της ερευνήτριας και των μαθητών) αποτέλεσαν τα μεθοδολογικά εργαλεία για τη συλλογή των δεδομένων, δημιουργώντας μια σύζευξη ποσοτικών και ποιοτικών εργαλείων μέτρησης. Από τα ευρήματα προέκυψε ότι η αλληλοδιδακτική μέθοδος λειτουργεί το ίδιο αποτελεσματικά για όλους τους μαθητές, ως προς τη στάση απέναντι στο σχολείο και στην ίδια τη μέθοδο, ανεξαρτήτως αν είχαν αναλάβει ρόλο δασκάλου ή μαθητευόμενου. Τα σκορ από το «Ερωτηματολόγιο Αυτοεκτίμησης του Lawrence» έδειξαν μία μικρή αύξηση του επιπέδου αυτοεκτίμησης των μαθητών μετά την συμμετοχή τους στα μαθήματα, χωρίς ωστόσο η αύξηση αυτή να εμφανίζεται στατιστικά σημαντική. Η παρούσα έρευνα κρίνει απαραίτητη την περαιτέρω μελέτη της αλληλοδιδακτικής μεθόδου και προτείνει την εφαρμογή της μεθόδου στην τάξη της μουσικής για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, πέρα των τεσσάρων μαθημάτων, καθώς και την εφαρμογή της μεταξύ μαθητών διαφορετικών ηλικιών.