Πρόγραμμα Εκπαίδευσης ενηλίκων με νοητική αναπηρία για την ανάπτυξη δεξιοτήτων ανεξάρτητης διαβίωσης: μια συγκριτική μελέτη της αυτό- βιντεοσκόπησης (self - video modeling) με τη μοντελοποίηση μέσω βίντεο (video modeling)

Abstract

Τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται προσπάθεια για την ανάπτυξη της ανεξαρτησίας των ατόμων με αναπηρίες. Όλο και περισσότερες μελέτες πραγματοποιούνται με στόχο την εκπαίδευση των ατόμων, ούτως ώστε να αποκτήσουν νέες δεξιότητες ανεξαρτησίας. Η ανεξαρτησία για τα άτομα με αναπηρία είναι μια περίπλοκη έννοια η οποία συνδέεται με το περιβάλλον που ζούνε, με την κοινωνική ευθύνη και με την υποστήριξη που τους παρέχεται. Για να μπορέσουν τα άτομα να αποκτήσουν δεξιότητες ανεξάρτητης διαβίωσης θα πρέπει να εκπαιδευτούν ανάλογα με τις δυνατότητες που έχει ο καθένας ξεχωριστά, με τις επιθυμίες του, με τις ήδη κατακτημένες γνώσεις και δεξιότητες και την κατάλληλη εκπαιδευτική μέθοδο. Η μέθοδος διδασκαλίας που επιλέχθηκε για την παρούσα εργασία είναι η μοντελοποίηση. Πολλές έρευνες έχουν αναδείξει τη συγκεκριμένη μέθοδο ως πιο αποτελεσματική για τα άτομα με νοητική ή / και πολλαπλές αναπηρίες (Marcus & Wilder, 2009 · Conklin, 2015 · Gwilliam, 2011 · Phillips, 2014 · Corbett & Abdullah, 2005 · Acar & Diken, 2012 · Berk, 2009). Πιο συγκεκριμένα αναφέρονται τρεις στρατηγικές αυτής της μεθόδου, η μοντελοποίηση μέσω βίντεο (video modeling), η αυτό-βιντεοσκόπηση (self video modeling) και η μοντελοποίηση με ζωντανό μοντέλο (in vivo). Από τις στρατηγικές αυτές αναφέρεται ότι τα άτομα που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού προτιμάνε τις στρατηγικές με τη χρήση του βίντεο. Η παρούσα έρευνα στοχεύει να εκτιμήσει ποια στρατηγική εκπαίδευσης η μοντελοποίηση μέσω βίντεο (video modeling) ή η αυτό-βιντεοσκόπηση (self video modeling) είναι πιο αποδοτική για την εκμάθηση δεξιοτήτων ανεξάρτητης διαβίωσης στα άτομα με πολλαπλές αναπηρίες. Οι στρατηγικές αυτές αξιολογήθηκαν σε πρόγραμμα ανεξάρτητης διαβίωσης που εφαρμόστηκε στην Εταιρεία Σπαστικών Βορείου Ελλάδας (ΕΣΒΕ). Το δείγμα της έρευνας ήτανε δυο άτομα που κατοικούσαν στο οικοτροφείο της. Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν την ανάγκη για νέες έρευνες που θα έχουν μεγαλύτερο δείγμα ατόμων που θα εκπαιδεύονται σε ποικίλες δεξιότητες και θα έχουν ως απώτερο σκοπό την εκμάθηση δεξιοτήτων ανεξάρτητης διαβίωσης ανάλογα με τη στρατηγική που θα εμφανίζει την μεγαλύτερη απόδοση.