Η εξέλιξη ενός δικτύου προϊόντων ενέργειας: θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση

Abstract

Η δυναμική των αγορών ενέργειας αποτελεί το επίκεντρο του ενδιαφέροντος πολλών ερευνητών και οικονομολόγων. Αντκείμενο πολλών ερευνών τα τελευταία χρόνια αποτελεί ο ρόλος του πετρελαίου στις αγορές αυτές και πώς οι διακυμάνσεις των τιμών του επηρεάζουν την απόδοση των περισσότερων οικονομικών τομέων σε διάφορα επίπεδα, καθώς επίσης και τις τιμές άλλων προϊόντων ενέργειας. Στόχος της παρούσας εργασίας ήταν να εξεταστούν οι χρονοσειρές των αποδόσεων πέντε βασικών προϊόντων ενέργειας: του αργού πετρελαίου, της βενζίνης, του πετρελαίου θέρμανσης, του φυσικού αερίου και τέλος του προπανίου, με απώτερο σκοπό να αναδειχθεί ο ρόλος του πετρελαίου στις αγορές ενέργειας και το κατά πόσο ισχυρό είναι το συγκεκριμένο ενεργειακό δίκτυο μέσα στο πέρας του χρόνου. Προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αυτός μελετούμε τις συσχετίσεις των πέντε αυτών προϊόντων μεταξύ τους. Η περίοδος εξέτασης ήταν από 05/01/2000 έως 19/12/2016 και οι μέθοδοι οι οποίοι εφαρμόστηκαν ήταν της απλής και σταθμισμένης συσχέτισης καθώς επίσης και της μερικής συσχέτισης. Η έρευνα πραγματοποιείται αρχικά στο σύνολο του δείγματος, όπου παρουσιάζονται και συγκρίνονται τα αποτελέσματα των τριών μεθόδων μεταξύ τους. Στη συνέχεια εφαρμόζεται η μέθοδος της μερικής συσχέτισης σε επιμέρους δείγματα, χωρισμένα ανά ημερολογιακό έτος από το 2000 έως και το 2016, συγκρίνοντας τα αποτελέσματα με αυτά της μεταβαλόμενης συσχέτισης. Η ανάλυση των δεδομένων μας έδειξε ότι υπάρχουν θετικές συσχετίσεις, με στατιστικά σημαντικές τιμές (p<0,05), μεταξύ του αργού πετρελαίου και των παραγώγων του (βενζίνη, πετρέλαιο θέρμανσης) επιβεβαιώνοντας έτσι την ύπαρξη του petroleum complex, οι οποίες συσχετίσεις παραμένουν σχεδόν σταθερές στο χρόνο. Αντίθετα παρατηρούμε ότι το φυσικό αέριο είναι ασυσχέτιστο με τα υπόλοιπα προϊόντα του δικτύου, που συνεπάγεται ότι δεν επηρεάζει και δεν επηρεάζεται από τις μεταβολλές των τιμών των υπόλοιπων προϊόντων. Αντίστοιχη συμπεριφορά φαίνεται να παρουσιάζει και το προπάνιο, το οποίο αποτελεί παράγωγο του φυσικού αερίου. Από τα παραπάνω αποτελέσματα συμπεραίνουμε την ύπαρξη ισχυρών αλληλεπιδράσεων και αλληλεξαρτήσεων μεταξύ κύριων και παραγώγων προϊόντων, με κυριότερες αυτές του petroleum complex στο ενεργειακό μας δίκτυο, καθιστώντας έτσι κυρίαρχο το ρόλο του αργού πετρελαίου στις αγορές ενέργειας.