Γενικό λογιστήριο του κράτους και δημοσιονομικός έλεγχος δαπανών

Abstract

Στην παρούσα διπλωματική εργασία γίνεται προσπάθεια να περιγραφεί ο ρόλος και η συμβολή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους στην άσκηση του δημοσιονομικού ελέγχου των δαπανών του κράτους, όπως αυτός ασκείται στη χώρα μας. Στο πρώτο κεφάλαιο αναλύονται οι έννοιες του «ελέγχου» της «ελεγκτικής» και των θεμάτων που εξετάζει η ελεγκτική επιστήμη, δηλαδή το τι ελέγχεται, ποια είναι τα όργανα του ελέγχου, και το πώς διενεργείται ο έλεγχος. Επίσης περιγράφονται τα διάφορα είδη ελέγχου με βάση τα κριτήρια που λαμβάνονται κάθε φορά υπόψη. Στη συνέχεια περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο ασκείται ο προληπτικός διοικητικός δημοσιονομικός έλεγχος από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους καθώς και ο τρόπος με τον οποίο ασκείται ο προληπτικός δικαστικός δημοσιονομικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο. Στο δεύτερο κεφάλαιο δίνεται ο ορισμός του τι είναι δημόσια δαπάνη, πως ταξινομούνται και πως εξελίσσονται αυτές διαχρονικά, και ποιος είναι ο ρόλος των δημόσιων δαπανών στη λειτουργεία του κράτους. Επίσης περιγράφεται ο τρόπος με τον οποίο γίνεται ο έλεγχος και η εκκαθάριση των δημοσίων δαπανών καθώς και η εντολή της αρμόδιας υπηρεσίας προς τα αρμόδια όργανα για την πληρωμή των δαπανών. Στο τρίτο κεφάλαιο σιγά σιγά προχωράμε στην περιγραφή των θεμελιωδών αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, της έννοιας της χρήστης δημοσιονομικής διαχείρισης δηλαδή την υιοθέτηση στο πεδίο του δημοσιονομικού δικαίου, των προτάσεων της Νέας Δημόσιας Διοίκησης (New Public Management), και του ελέγχου της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης. Επίσης περιγράφεται η έννοια του δημοσίου χρήματος και η διαχείρισή του στο δημόσιο βίο καθώς και η έννοια της διαφθοράς, τα χαρακτηριστικά της, οι αιτίες και οι επιπτώσεις της. Στο τέταρτο κεφάλαιο που ακολουθεί εξετάζεται ο ρόλος του κρατικού προϋπολογισμού ως μέσου άσκησης δημοσιονομικής πολιτικής από το κράτος. Αναλύονται οι αρχές, οι λειτουργίες, οι φάσεις, και οι κατηγορίες των δημόσιων προϋπολογισμών. Στη φιλοσοφία της υιοθέτησης των αρχών της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, εντάσσεται και η προσπάθεια υιοθέτησης του προϋπολογισμού προγραμμάτων δηλαδή της μετάβασής από τη λογική των μέσων (με την οποία είναι διαρθρωμένος ο προϋπολογισμός κονδυλίων) στη λογική των αποτελεσμάτων, (με την οποία είναι διαρθρωμένος ο προϋπολογισμός προγραμμάτων). v Οι προϋπολογισμοί αυτοί δίνουν έμφαση στον επιδιωκόμενο στόχο και κατατάσσουν τα έσοδα και τα έξοδα κατά πρόγραμμα, διευκολύνοντας τον έλεγχο της αποδοτικότητας των διαφόρων μέσων δράσης. Τέλος στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο αυτής της εργασίας περιγράφονται οι διαφορές μεταξύ του παραδοσιακού και του σύγχρονου δημοσιονομικού ελέγχου καθώς και οι λόγοι για τους οποίους επιβάλλεται ο επανασχεδιασμός του ελέγχου των δημοσίων δαπανών στην Ελλάδα. Επίσης περιγράφεται η οργανωτική δομή του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, οι αρμοδιότητες της Γενικής Δ/νσης Δημοσιονομικών Ελέγχων όπως αυτές καθορίστηκαν σύμφωνα με το Ν. 3492/2006 καθώς επίσης στοιχεία και αποτελέσματα από τους ελέγχους που διενεργούνται από τη Γενική Δ/νση Δημοσιονομικών Ελέγχων.