Please use this identifier to cite or link to this item: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/19906
Author: Τσακνάκη, Ειρήνη
Title: Οι απόψεις των εκπαιδευτικών για το ρόλο των εικαστικών στην ανάπτυξη δεξιοτήτων παιδιών με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού
Date Issued: 2017
Department: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών Δια Βίου Μάθηση και Ειδική Αγωγή
Supervisor: Συριοπούλου, Χριστίνα
Abstract: Τα παιδιά με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού (ΔΦΑ), χαρακτηρίζονται από σημαντικές δυσκολίες στις αμοιβαίες κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, στις δεξιότητες επικοινωνίας, στην δημιουργική φαντασία, καθώς και από περιορισμένα, επαναλαμβανόμενα μοτίβα ενδιαφερόντων και συμπεριφορών. Η κατηγοριοποίηση των παιδιών με ΔΦΑ, σε υψηλή, μέτρια, και χαμηλή λειτουργικότητα, φανερώνει ότι υπάρχει διακύμανση στην ένταση και το είδος των συμπτωμάτων. Πιο συγκεκριμένα, η κάθε περίπτωση είναι μοναδική και χρήζει ιδιαίτερου χειρισμού. Παρουσιάζουν ελλείμματα, κατά κύριο λόγο, στις κοινωνικές δεξιότητες, στις οποίες περιλαμβάνονται η εγγύτητα, η βλεμματική επαφή, η κοινωνική πρωτοβουλία, η παράλληλη δραστηριότητα, οι σχέσεις, η συνεργασία με τα άλλα παιδιά και οι δεξιότητες αμοιβαιότητας και μοιράσματος. Επιπλέον παρατηρείται ακατάλληλη συμπεριφορά και ελλείμματα στην επικοινωνία, στην συναισθηματική ανάπτυξη, στις ικανότητες μάθησης, στη φαντασία και τη δημιουργικότητα. Έχουν πραγματοποιηθεί πολλές έρευνες και παρεμβάσεις με σκοπό την βελτίωση των παραπάνω ελλειμμάτων. Πιο συγκεκριμένα, η τέχνη αποτελεί ένα μέσο ανάπτυξης και βελτίωσής τους. Στο τρίτο μέρος της εργασίας θα αναφερθούμε στις απόψεις των εκπαιδευτικών για τη σημασία των εικαστικών στην ανάπτυξη δεξιοτήτων παιδιών με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού, με βάση τα ερευνητικά μας δεδομένα. Απόψεις αλλά και παρεμβάσεις εκπαιδευτικών, εικαστικών θεραπευτών, ειδικών παιδαγωγών και 8 άλλων ειδικοτήτων που εμπλέκονται στα εικαστικά, με παιδιά με ΔΦΑ, έχουν καταγραφεί στην παρούσα εργασία και επιβεβαιώνουν τα παραπάνω. To πρώτο κομμάτι της εργασίας αφορά την εικαστική προσέγγιση γενικά. Αρχικά, διευκρινίζεται η ορολογία της και αναφέρεται η ιστορία της. Γίνεται αναφορά επίσης, στη σχέση της με τον ανθρώπινο εγκέφαλο, στα στάδια καλλιτεχνικής ανάπτυξης και στις προϋποθέσεις δημιουργικής ανάπτυξης. Πραγματοποιείται ακόμη, περιγραφή της θεραπευτικής διαδικασίας σε περιβάλλον κλινικής και στο σχολικό περιβάλλον. Σημαντικός είναι και ο ρόλος του εικαστικού. Τονίζεται επίσης, η σημασία των εικαστικών υλικών και τα οφέλη της εικαστικής θεραπείας σε όλες τις ηλικίες. Επιπλέον, η εικαστική θεραπεία ωφελεί παιδιά τυπικής ανάπτυξης και παιδιά με ειδικές ανάγκες. Είναι συγκεκριμένες οι προϋποθέσεις που προάγουν τη δημιουργία στα παιδιά με ειδικές ανάγκες, καθώς και το πλαίσιο διδασκαλίας. Πολλές είναι οι προσεγγίσεις για τη διδασκαλία των εικαστικών στα παιδιά αυτά. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στη συμπερίληψη, την ομαδική εργασία και τη θεραπεία της οικογένειας. Το δεύτερο κομμάτι της εργασίας αφορά τα εικαστικά, σε σχέση με τις διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού. Αρχικά, αναφέρονται τα στάδια ανάπτυξης του σχεδίου των παιδιών με ΔΦΑ και τα χαρακτηριστικά των έργων τους. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη δημιουργικότητα, στη φαντασία τους, στις νοητικές τους αναπαραστάσεις τους. Η ενσωμάτωση των εικαστικών στην πρώιμη παρέμβαση παιδιών με διαταραχές στο φάσμα του αυτισμού θεωρείται σημαντική. Παρατηρούνται θετικά αποτελέσματα μέσω της θεραπείας των εικαστικών, σε όλες τις ηλικίες ατόμων με ΔΦΑ. Τα εικαστικά οδηγούν στην ανάπτυξη δεξιοτήτων σε παιδιά με ΔΦΑ, αρκεί να πραγματοποιούνται ποιοτικά. Εικαστικές προσεγγίσεις, όπως η εργασία σε ομάδες, η και η συμπερίληψη 9 επισημαίνονται ως σημαντικές. Η συμμετοχή παιδιών και ενηλίκων με ΔΦΑ σε συνεργατικά οργανωμένα κοινοτικά προγράμματα και στα σχολεία προάγει την ανάπτυξή τους. Εκτός από τα πλεονεκτήματα των εικαστικών, επισημαίνονται τόσο τα εμπόδια όσο και προτάσεις για μελλοντικές παρεμβάσεις.
Keywords: Εικαστική παρέμβαση
Αυτισμός
Ανάπτυξη δεξιοτήτων
Εικαστικά
Information: Διπλωματική εργασία--Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2017
Appears in Collections:ΠΜΣ Eπιστήμες της Αγωγής: Εκπαίδευση Ενηλίκων, Ειδική Αγωγή (Πρώην ΠΜΣ Δια Βίου Μάθηση και Ειδική Αγωγή) (Μ)

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
TsaknakiEiriniMsc2017.pdf1.97 MBAdobe PDFView/Open


Items in Psepheda are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.