Please use this identifier to cite or link to this item: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/19884
Title: Παγκοσμιοποίηση και οικονομική ανισότητα: ποια η σχέση τους;
Authors: Παπαμαργαρίτης, Νικόλαος
Issue Date: 2016
Publisher: Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Abstract: Στην παρούσα εργασία πραγματοποιείται μια επισκόπηση των προκλήσεων της παγκοσμιοποίησης σε διεθνές επίπεδο, της εξέλιξης της στην Ελλάδα και εξετάζεται η σχέση μεταξύ του ταχύτατου ρυθμού χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης και διεθνοποίησης του εμπορίου και της αύξησης της οικονομικής ανισότητας που παρατηρείται στις περισσότερες χώρες κατά την διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών. Από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας προκύπτει ότι η τεχνολογική πρόοδος είχε μεγαλύτερη επίδραση από την παγκοσμιοποίηση στην ανισότητα εντός των χωρών. Η περιορισμένη συνολικά επίδραση της παγκοσμιοποίησης οφείλεται σε δύο αντίθετες επιδράσεις αυτής: η διεθνοποίηση του εμπορίου σχετίζεται με μειωμένη ανισότητα ενώ η χρηματοπιστωτική παγκοσμιοποίηση, ιδιαίτερα δια μέσου των άμεσων ξένων επενδύσεων (Foreign Direct Investment), προκαλεί αύξηση στην ανισότητα. Πρέπει, ωστόσο, να τονιστεί ότι είναι ιδιαίτερα δυσχερής ο διαχωρισμός των επιδράσεων της τεχνολογικής και χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης καθώς και οι δυο μορφές δρουν μέσω της αύξησης της ζήτησης για εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό. Επίσης, πραγματοποιείται μια σχετικά σύντομη περιγραφή του τρόπου μέτρησης της παγκοσμιοποίησης και των οικονομικών ανισοτήτων καθώς και της κατάστασης που επικρατεί στην Ελλάδα με βάση τα πιο πρόσφατα δεδομένα που διαθέτει η ΕΛΣΤΑΤ. Η ολοκλήρωση της παγκόσμιας οικονομίας δια μέσου της ολοένα και αυξανόμενης χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης και διεθνοποίησης του εμπορίου έχει προχωρήσει σε επίπεδα ανώτερα από αυτά που παρατηρήθηκαν πριν τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο. Το νέο κύμα παγκοσμιοποίησης έχει σημαντικές επιπτώσεις στην οικονομική ζωή των πολιτών σε όλες τις περιοχές και σε όλες τις εισοδηματικές κατηγορίες και αποτελεί ένα από τα κεντρικά θέματα συζήτησης. Στην συζήτηση για την επίδραση της παγκοσμιοποίησης στην οικονομική ανισότητα κυριαρχούν δύο απόψεις. Μια σχολή σκέψης θεωρεί ότι η παγκοσμιοποίηση οδηγεί σε συνολική αύξηση του εισοδήματος η οποία διαχέεται στο σύνολο της κοινωνίας. Κατά συνέπεια, ακόμα και πληθυσμιακές ομάδες με χαμηλά εισοδήματα επωφελούνται από την παγκοσμιοποίηση σε απόλυτους όρους. Η αισιόδοξη αυτή οπτική παρουσιάζει συνάφεια με την υπόθεση του Kuznets σύμφωνα με την οποία παρόλο που η ανισότητα είναι πιθανό να αυξηθεί κατά τα πρώτα στάδια της βιομηχανικής ανάπτυξης, στην πορεία μειώνεται όσο προχωρά η ολοκλήρωση της μετάβασης στην εκβιομηχάνιση (Kuznets 1955). Σύμφωνα με την αντίθετη άποψη παρόλο που η παγκοσμιοποίηση επιδρά συνολικά θετικά στα εισοδήματα, η αύξηση αυτή δεν κατανέμεται ισότιμα ανάμεσα στους πολίτες μιας χώρας με αποτέλεσμα ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού να βγαίνει χαμένο σε σχετικούς ή ακόμα και απόλυτους όρους (Forsyth 2000). Επιπλέον, η διεύρυνση των οικονομικών ανισοτήτων δεν έχει μόνο δυσμενείς κοινωνικές επιπτώσεις αλλά δρα επίσης ανασταλτικά στην πλήρη αξιοποίηση του αναπτυξιακού δυναμικού της διαδικασίας της παγκοσμιοποίησης (Birdsall, Discussion of The Impact of Globalization on the World’s Poor 2007). Η διατήρηση των δυνάμεων που στηρίζουν την διαδικασία της παγκοσμιοποίησης προϋποθέτει άλλωστε την υποστήριξη του πληθυσμού η οποία τίθεται σε κίνδυνο με την αύξηση των ανισοτήτων. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του τρόπου με τον οποίο η παγκοσμιοποίηση επηρεάζει την κατανομή του εισοδήματος με ιδιαίτερη έμφαση στην επίδραση της στα εισοδήματα του πιο φτωχού τμήματος του πληθυσμού. Τα κυριότερα σημεία αναφοράς είναι τα παρακάτω: • το μεταβαλλόμενο μοτίβο επίδρασης της παγκοσμιοποίησης στην κατανομή εισοδήματος τις δύο τελευταίες δεκαετίες, • η αναγνώριση του τρόπου επίδρασης της χρηματοπιστωτικής παγκοσμιοποίησης και της διεθνοποίησης του εμπορίου και • η επισήμανση πολιτικών που θα μπορούσαν να βοηθήσουν τις κυβερνήσεις να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες που προσφέρει η παγκοσμιοποίηση διασφαλίζοντας την κατά το δυνατόν δικαιότερη κατανομή του διαθέσιμου εισοδήματος στον πληθυσμό.
Description: Διπλωματική εργασία--Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2016.
URI: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/19884
Appears in Collections:ΔΠΜΣ Διεθνείς Σχέσεις και Ασφάλεια (M)

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
PapamargaritisNikolaosMsc2016.pdf1.27 MBAdobe PDFView/Open


Items in Psepheda are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.