Ευρώ-Ρωσικές σχέσεις στο ενεργειακό πεδίο: εκφάνσεις αλληλεξάρτησης και στρατηγικά διλλήματα

Abstract

Η ενέργεια αποτελεί αναπόσπαστο παράγοντα της καθημερινότητας των ανθρώπων, είτε ως άτομα είτε ως σύνολο, κοινωνία. Είναι απαραίτητη για την οικονομική ανάπτυξη και την ευημερία. Σημαντικό ρόλο στην παραγωγή ενέργειας έχουν τα ορυκτά καύσιμα, δηλαδή ο άνθρακας, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο (ΦΑ). Η σειρά με την οποία αναφέρθηκαν είναι και η σειρά με την οποία εμφανίστηκαν και πρωταγωνίστησαν. Σήμερα η χρήση του άνθρακα μειώνεται για οικολογικούς λόγους, το πετρέλαιο έχει σταθερές ή και πτωτικές προοπτικές, ενώ το φυσικό αέριο συνεχώς ανέρχεται με προοπτική να εκτοπίσει το πετρέλαιο από την πρωτοκαθεδρία ως το 2030. Η ΕΕ ενδιαφέρεται για την οικονομική της ανάπτυξη κατά συνέπεια έχει ανάγκη από ενέργεια. Ενέργεια που προέρχεται και από τα ορυκτά καύσιμα, τα οποία όμως δεν βρίσκονται στην επικράτεια της. Θα πρέπει λοιπόν να τα εισαγάγει, όπως και πράττει, όντας ο μεγαλύτερος εισαγωγέας ενέργειας παγκοσμίως[18]. Η Ρωσία από την άλλη διαθέτει τεράστιες ποσότητες ορυκτών καυσίμων, είναι η πρώτη χώρα από άποψη ενεργειακών αποθεμάτων στον κόσμο[18]. Το γεγονός αυτό την καθιστά έναν από τους μεγαλύτερους προμηθευτές στον κόσμο. Ταυτόχρονα η γεωγραφία την τοποθέτησε ‘δίπλα’ στο μεγαλύτερο εισαγωγέα. Αναμενόμενο ήταν το έλλειμμα (ενέργειας) του ενός (ΕΕ) να καλυφθεί από το περίσσευμα του άλλου (Ρωσία). Δημιουργήθηκε λοιπόν μια σύνδεση μεταξύ των δύο, η οποία θα εξεταστεί με βάση το θεωρητικό υπόβαθρο της θεωρίας της αλληλεξάρτησης.