Εθνική ταυτότητα και νεοφιλελευθερισμός: η εθνικοποίηση και εμπορευματοποίηση της πολιτισμικής κληρονομιάς των μετά-Κομμουνιστικών Βαλκανικών κρατών. Η περίπτωση της Ρουμανίας.

Abstract

Η παρούσα εργασία επιχειρεί μια προσέγγιση του ζητήματος της αξιοποίησης της εθνικής ταυτότητας και της πολιτισμικής κληρονομιάς από τα κράτη - έθνη μέσα από το πρίσμα του Νεοφιλελευθερισμού. Αφού αρχικά αναλυθεί η έννοια του φιλελευθερισμού και η κυριαρχία του στη Δύση, στη συνέχεια ξεκινά μια μελέτη πάνω στον τρόπο διαχείρισης της ιστορίας των μετακομμουνιστών κρατών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην "εξαίρεση" της Ρουμανίας. Συγκεκριμένα, γίνεται αναφορά στη μετάβαση των χωρών των κομμουνιστικών καθεστώτων, δηλαδή στον τρόπο που ουσιαστικά τα κράτη διαχειρίστηκαν το παρελθόν αυτό, είτε επρόκειτο για μια ειρηνική ‘‘βελούδινη επανάσταση’’, είτε επρόκειτο για μια αιματοβαμμένη επανάσταση, όπως στη περίπτωση της Ρουμανίας. Η μετάβαση αυτή, καθώς και η διαδικασία δημιουργίας μιας νέας ταυτότητας ήταν για μερικά κράτη αρκετά επίπονη και χρονοβόρα. Η διαδικασία αυτή έπρεπε να έχει ως αφετηρία τη συνειδητοποίηση ενός βίαιου παρελθόντος, ενώ ως τελικός στόχος τέθηκε η εκμετάλλευση αυτού του παρελθόντος με σκοπό την προβολή του έθνους και το κέρδος. Το έθνος ωστόσο αυτοπροσδιορίζεται μέσα από την εθνική του κληρονομία, η οποία τελικά αναδεικνύεται μέσα από τη μουσειακή ανάδειξη της ιστορίας. Η δυσκολία της Ρουμανίας αποτυπώνεται μέσα από μια προσπάθεια απόκρυψης του παρελθόντος της λόγω της βιαιότητάς του. Η “υποστασιοποίηση” του Ρουμανικού έθνους, λοιπόν, αποτελεί μια εξαίρεση λόγω της αμηχανίας του παρελθόντος της. Αυτή ακριβώς η εξαίρεση αναλύεται στο 3ο κεφάλαιο της παρούσης εργασίας, ενώ στο 4ο και τελευταίο κεφάλαιο γίνεται μια εκτενής αναφορά πάνω στη “μουσειοποίηση” του Ρουμανικού έθνους και στους χώρους προ-βολής της κληρονομιάς του. Επιπλέον, ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αποσιώπηση του κομμουνιστικού της παρελθόντος και η ανάδειξη δυτικών προτύπων.