Please use this identifier to cite or link to this item: http://dspace.lib.uom.gr/handle/2159/18791
Author: Μελεγγίδης, Σάββας
Title: Ευρωπαϊκή άμυνα και ασφάλεια: η περίπτωση της Ουκρανίας.
Date Issued: 2016
Department: Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών στις Διεθνείς Σπουδές
Supervisor: Γεώργιος, Βοσκόπουλος
Abstract: Η εργασία μας αφορά την πρόσφατη κρίση στην Ουκρανία που διαταράσσει την ισορροπία ισχύος στην ευρύτερη περιοχή της Ευρώπης και της Ρωσίας. Σκοπός μας είναι να εξετάσουμε την περίπτωση της Ουκρανίας στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής Ασφάλειας και Άμυνας. Για την επίτευξη αυτού του στόχου θα ξεκινήσουμε με μια σύντομη χρονολογική αναδρομή της κρίσης. Θα περιγραφεί το πολιτικό και στρατηγικό περιβάλλον που διαμορφώθηκε στην περιοχή μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και τη θέση που έλαβε μέσα σε αυτό η Ουκρανία και η ευρύτερη περιοχή της Κριμαίας ενώ στη συνέχεια γίνεται εκτενής αναφορά στα γεγονότα που ξεκινούν το Νοέμβριο του 2013, με την ανακοίνωση της Ουκρανίας πως δεν θα υπογράψει τη σχετική συμφωνία για την ενίσχυση των δεσμών της με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), κάτι που πυροδότησε την ήδη ρευστή και εύφλεκτη πολιτική κατάσταση στο εσωτερικό της χώρας. Σημαντικό σκέλος της παρούσας μελέτης αποτελεί ο στρατηγικός ρόλος της Ρωσίας και η εμπλοκή της στο εσωτερικό της χώρας και στα γεγονότα που οδήγησαν στην προσάρτηση της Κριμαίας. Θα ακολουθήσει μια περιγραφή των σημαντικότερων αντιδράσεων της διεθνούς κοινότητας απέναντι στην ουκρανική κρίση, υπό το πρίσμα των αποφάσεων συλλογικών οργάνων όπως η Γενική Συνέλευση (ΓΣ) και το Συμβούλιο Ασφαλείας (ΣΑ) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) με την παρουσίαση του χρονολογίου των αποφάσεων αυτών αναφορικά με τις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας από το Φεβρουάριο του 2014 έως και το Μάρτιο του 2015. Η ανάλυση καταλήγει στη σημαντική απόφαση 2202/2015 του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ καθώς και στην εκτενή παρουσίαση των αποφάσεων που ελήφθησαν στη Συμφωνία του Μίνσκ, το Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους. Σημαντικό κομμάτι της μελέτης μας θα αποτελέσει η εξέταση των αντιδράσεων των σημαντικότερων διεθνών παικτών: Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (ΗΠΑ) μετά το ξέσπασμα της ουκρανικής κρίσης. Θα διερευνηθεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούσαν οι δύο δρώντες (Ρωσία και Ουκρανία) πριν την κρίση και τους συσχετισμούς που αναπτύσσονταν μεταξύ αυτών και των ΕΕ-ΗΠΑ. Όσον αφορά τον ρόλο της Ρωσίας στα πλαίσια αυτά, θα επισημανθεί η βαρύτητα που είχε η προσέγγιση της ουκρανικής κυβέρνησης στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, κίνηση που φάνταζε ως απειλή για τα ρωσικά στρατηγικά συμφέροντα. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τις δυναμικές της περιοχής, θα επιχειρήσουμε να φωτίσουμε τις σχέσεις που προϋπήρχαν στην περιοχή, θα εστιάσουμε στη στάση που κράτησαν οι ΕΕ και ΗΠΑ (μέσω του ΝΑΤΟ) στο ουκρανικό ζήτημα και θα εγείρουμε το κρίσιμο ερώτημα του κατά πόσο τα στρατηγικά τους συμφέροντα στην ευρύτερη περιοχή της ανατολικής Ευρώπης επηρέασαν τη συνολική τους στάση. Στα πλαίσια της ανάλυσης του ρόλου του ΝΑΤΟ στην περιοχή, γίνεται εκτενής αναφορά στο κοινό ανακοινωθέν της Συνόδου Κορυφής των χωρών μελών του ΝΑΤΟ στην Ουαλία το Σεπτέμβριο του 2014 και των σεναρίων βάσει των οποίων το ΝΑΤΟ όφειλε να επαναπροσδιορίσει τη στάση του έναντι της Ρωσίας. Ταυτόχρονα επισημαίνονται εγειρόμενα ζητήματα συλλογικής ασφάλειας στο περιβάλλον της Συμμαχίας, λόγω της επιθετικότητας της Ρωσίας. Καταλήγοντας, θα παρουσιάσουμε τη τρέχουσα αποτύπωση της κατάστασης στην Ουκρανία ενώ θα διερευνήσουμε τη στάση και την εμπλοκή του Οργανισμού του Βορειοατλαντικού Συμφώνου (ΝΑΤΟ) στην ουκρανική κρίση ώστε να αναζητηθούν πιθανά μελλοντικά σενάρια για το ουκρανικό ζήτημα. Με κριτήριο τα αντικρουόμενα οφέλη στην περιοχή και τα κέρδη για την κάθε εμπλεκομένη πλευρά, θα εξετάσουμε τη βιωσιμότητα ή μη των σεναρίων αυτών. Υπό το πρίσμα μάλιστα των πρόσφατων γεγονότων στην Συρία και την κατάρριψη του Ρωσικού αεροσκάφους από την Τουρκία, η ανάλυση αυτή αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, τόσο για τις σχέσεις ΝΑΤΟ – Ρωσίας, όσο και για την ευρύτερη γεωπολιτική αρένα.
Keywords: Ουκρανία
ΚΕΠΠΑ
ΕΠΑ
Information: Διπλωματική εργασία--Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Θεσσαλονίκη, 2016.
Appears in Collections:ΠΜΣ Διεθνείς Σπουδές (M)

Files in This Item:
File Description SizeFormat 
MelengidisSavvasMsc2016.pdf962.34 kBAdobe PDFView/Open


Items in Psepheda are protected by copyright, with all rights reserved, unless otherwise indicated.