Διεθνής πολιτική και σχέσεις ΗΠΑ-Κίνας.

Abstract

«Αν ο 19ος αιώνας ήταν για την Κίνα ο αιώνας της ταπείνωσης και αν ο 20ος αυτός της παλινόρθωσης, τότε ο 21ος θα είναι ο αιώνας της κυριαρχίας». Είναι χαρακτηριστικά τα λόγια, που ξεφεύγουν συχνά από τα επίσημα χείλη κινέζων αξιωματούχων, που περιγράφουν τη νέα πραγματικότητα. Η Κίνα προσπαθεί να διορθώσει το ατόπημα της Ιστορίας και να ξανακερδίσει τη θέση που κάποτε της άνηκε. Η Κίνα αναπτύσσεται και μεγεθύνεται, το πράττει όμως σχετικώς αθόρυβα και χωρίς να προκαλεί πολύ. Αν και όλοι θεωρούν ότι η θέση της Κίνας στην παγκόσμια διεθνή σκήνη είναι καθοριστική, με ιδιαίτερη αναφορά στο οικονομικό της εκτόπισμα, εντούτοις υπάρχει μια μεγάλη συζήτηση όσον αφορά τον μελλοντικό της ρόλο στο διεθνές στερέωμα και τις μελλοντικές προθέσεις της ως ανερχόμενη υπερδύναμη. Η κατάρρευση με εκκωφαντικό τρόπο της ΕΣΣΔ, δεν σήμαινε αυτονόητα και παράδοση της παγκόσμιας ηγεμονίας στις ΗΠΑ. Καθώς η ισορροπία ισχύος διασαλεύτηκε, μετατέθηκε το κατά τους παιγνιο-θεωρητικούς Nash equilibrium και πολύ γρήγορα αναδύθηκαν στην επιφάνεια ελλείμματα περιφερειακής ασφαλείας. Έκτοτε ο βασικός στόχος της υψηλής στρατηγικής των ΗΠΑ είναι η διατήρηση της παγκόσμιας πρωτοκαθεδρίας στο διεθνές σύστημα, προς εκπλήρωση συγκεκριμένων εθνικών συμφερόντων, με ταυτόχρονη επιδίωξη διατήρησης του υφιστάμενου status quo ισχύος και ισορροπιών, περιορίζοντας κάθε διεκδικητή. Η επίθεση που δέχτηκαν το 2001, ήταν καίριο πλήγμα στο γόητρο του ηγεμόνα και ξεκάθαρη αμφισβήτηση της ισχύος του. Παρά τις όποιες διαβεβαιώσεις και τα βήματα συνεργασίας, η Αμερική αισθάνεται ανησυχία για την αυξανόμενη αυτοπεποίθηση της Κίνας στην εξωτερική της πολιτική. Το ερώτημα που θα παραμείνει προς διερεύνηση από τους μελετητές της διεθνούς πολιτικής, είναι εάν τελικά το μέλλον των σινο-αμερικανικών σχέσεων είναι εγκλωβισμένο σε μια «Θουκυδίδια παγίδα» μέσω μιας χομπσιανής αντίληψης των πραγμάτων ή σε μια καντιανή προοπτική, κατά πόσο δηλαδή η Κίνα θα ενταχθεί στην υπάρχουσα παγκόσμια τάξη ή προσπαθήσει να την αλλάξει και να δημιουργήσει μια νέα Pax Sinica.