Το δόγμα Ομπάμα της «στρατηγικής υπομονής» σε ένα διεθνές σύστημα σε μετάβαση.

Abstract

Είκοσι έξι χρόνια (1989 – 2015) έχουν περάσει από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και την πτώση του διπολικού συστήματος ασφαλείας. Στο διάστημα αυτό, τέσσερις Αμερικανοί Πρόεδροι εναλλάχθησαν στα καθήκοντα τους. Όλοι τους, ο καθένας στην εποχή του, αντιμετώπισαν προκλήσεις, αλλά όλοι προσπάθησαν να διατηρήσουν την ηγεμονική θέση των ΗΠΑ στην παγκόσμια τάξη πραγμάτων, εμποδίζοντας την ανάδειξη δυνητικών αντιπάλων. Αυτό που άλλαζε ήταν η στρατηγική. Από τα ψυχροπολεμικά δόγματα της ανάσχεσης και της αποτροπής, το πέρασμα στην εποχή της ενεργού συμμετοχής του G.H Bush έδωσε γρήγορα τη θέση του στο δόγμα της «εμπλοκής και διεύρυνσης» του B. Cinton. Στις αρχές του νέου αιώνα, ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας, βρίσκει το νομιμοποιητικό του έρεισμα στα δόγματα των «προληπτικών» και των «παρεμποδιστικών» πολέμων, του G.H.W. Bush. Σε έναν άναρχο κόσμο, με τις δυνάμεις της ισχύος σε διάχυση, οι ΗΠΑ αντιλαμβάνονται ότι δεν μπορούν να πετύχουν τους μεγάλους στόχους από μόνες τους, να κάνουν ό,τι θέλουν, όποτε θέλουν, αλλά είναι υποχρεωμένες να κάνουν επιλογές. Σε αυτό το διεθνές σύστημα σε μετάβαση, διατυπώθηκε το δόγμα της «Στρατηγικής Υπομονής» του Προέδρου B. Obama. Στόχος η αναδιάρθρωση της αμερικανικής οικονομίας, η απαγκίστρωση των ΗΠΑ από τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, υιοθετώντας οικονομίες κλίμακος μέσω της έξυπνης άμυνας (smart defense), η αναδιανομή των βαρών και των ευθυνών σε συμμάχους κι εταίρους, μέσα από την πολυμέρεια των θεσμών και ο επαναπροσδιορισμός των κέντρων βάρους της εξωτερικής πολιτικής.