Τα αποτυχημένα κράτη ως απειλή για τη διεθνή ασφάλεια

Abstract

Η πτώση του τείχους του Βερολίνου (9 Νοεμβρίου 1989) σήμανε τη λήξη του Ψυχρού Πολέμου μεταξύ της Δύσης και της Σοβιετικής Ένωσης και δημιούργησε προσδοκίες για ένα νέο ξεκίνημα στις σχέσεις Ανατολής και Δύσης. Εντούτοις, οι νέες συνθήκες και ισορροπίες που διαμορφώθηκαν έφεραν στο προσκήνιο ζητήματα θεμελιώδους σημασίας. Ένα από τα ζητήματα αυτά ήταν και η κατάρρευση των πολιτικών και κρατικών δομών, σε συγκεκριμένες περιοχές του κόσμου.

Η εξέλιξη αυτή βοήθησε στη διαμόρφωση ενός νέου στρατηγικού και πολιτικού περιβάλλοντος, συμβάλλοντας παράλληλα στην άνθηση του εθνικισμού και της βίας. Συγκεκριμένα συνέβαλε, στην ανάδυση και την ενίσχυση εξτρεμιστικών-τρομοκρατικών ομάδων, οι οποίες εκμεταλλευόμενες το καθεστώς ανομίας και την απουσία πολιτικής συνοχής σε κράτη κυρίως της Μ. Ανατολής και της Β. Αφρικής, κατάφεραν να οργανώσουν τρομοκρατικές επιχειρήσεις σε χώρες κυρίως του Δυτικού κόσμου, αποτελώντας φυσικά σημαντική απειλή για τη διεθνή ασφάλεια.

Αναπόφευκτα, ορισμένα από τα παραπάνω κράτη, στα οποία ευδοκίμησε η ανάπτυξη τέτοιων τρομοκρατικών οργανώσεων και τα οποία χαρακτηρίζονται ως «αποτυχημένα», αποτέλεσαν το επίκεντρο του διεθνούς ενδιαφέροντος, επειδή αυτά θεωρήθηκαν «πηγή» αποσταθεροποίησης όχι μόνο για τα όμορά τους κράτη, αλλά και για την παγκόσμια ειρήνη.

Στην παρούσα μελέτη έγινε προσπάθεια διερεύνησης του ρόλου των αποτυχημένων κρατών στη διεθνή ασφάλεια. Τα βασικό ερώτημα που έγινε προσπάθεια να απαντηθεί σχετίζεται με το αν τα αποτυχημένα κράτη συνιστούν τελικά απειλή για τη διεθνή ασφάλεια. Προκειμένου να απαντηθεί το ερώτημα, στο επίκεντρο της ανάλυσης βρέθηκαν, ως περιπτωσιολογική μελέτη, οι χώρες της Σομαλίας και της Λιβύης.

Όπως φάνηκε λοιπόν τόσο από τη θεωρητική ανάλυση, όσο και από τις περιπτώσεις της Σομαλίας και της Λιβύης, τα αποτυχημένα κράτη αποτελούν πράγματι μία σοβαρότατη απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια, λόγω του ότι παρέχουν πρόσφορο έδαφος για την ανάπτυξη είτε παράνομων δραστηριοτήτων, είτε τρομοκρατικών οργανώσεων που στοχεύουν χώρες της Δύσης.